F98
Хүүхэд ба өсвөр насанд зонхилон илэрдэг зан төрхийн болон сэтгэл хөдлөлийн бусад эмгэг - Other behavioural and emotional disorders with onset usually occurring in childhood and adolescence
Дэд ангилал: (F90-F98) Хүүхэд ба өсвөр насанд эхлэх зан төрхийн болон сэтгэл хөдлөлийн эмгэгүүд - Behavioural and emotional disorders with onset usually occurring in childhood and adolescence
Дэд ангилалд нэмэлт тайлбар байхгүй
Хүүхэд насанд эхэлдэгээрээ төстэй боловч бусад олон шинжээрээ хоорондоо ялгаатай бүлэг эмгэг. Тэдгээрийн зарим нь тодорхой хамшинж хэлбэрээр илрэх ба зарим нь хэд хэдэн шинж тэмдгийн цогцолбор хэлбэрээр илэрдэг ба нийгэм-сэтгэцийн эмгэгтэй
хавсарч илэрдэг.
Орхих нь:
-
- амьсгаа барих (үе үе) (R06.8)
- хүүхдийн хүйсээ тодорхойлох эмгэг (F64.2)
- Клайн-Левины хамшинж (G47.8)
- үл ялих зовлонт бодол санаа (F42.-)
- сэтгэл хөдлөлийн шалтгаант нойрны эмгэг (F51.-)
- F98.0 - Органик бус шээс задгайрах эмгэг
- Өдөр, шөнөгүй өөрийн мэдрэлгүй шээс алдах байдлаар илэрдэг эмгэг бөгөөд энэ нь өвчтөний сэтгэцийн настай харьцуулахад хэвийн бус байна. Уг эмгэг нь мэдрэлийн эмгэг, эпилепсийн уналт буюу шээсний замын ямар нэг бүтцийн хямралаас шалтгаалсан шээс барих чадвар алдарсаны үр дагавар биш байна. Шээс задгайрах эмгэг нь төрсөн цагаас ажиглагдаж болно. Энэ эмгэг сэтгэл хөдлөлийн буюу зан төрхийн эмгэгтэй холбоотой байж болно.
- Органик бус (анхдагч) (хоёрдогч) шээс задгайрах эмгэг
- Үйлийн шалтгаант шээс задгайрах эмгэг
- Сэтгэцийн шалтгаант шээс задгайрах эмгэг
- Органик бус шалтгаант шээсээ барьж чадахгүй байх эмгэг
Орхих нь:
-
- шээс задгайрах ӨЗГ (R32)
- F98.1 - Органик бус өтгөн задгайрах эмгэг
- Бие засах зориулалтгүй олон нийтийн газар өөрийн мэдэлгүй буюу мэдээтэй өтгөн алдах эмгэг ба өтгөн нь хэвийн буюу бараг хэвийн тогтоцтой байна. Энэ эмгэг нь дангаараа эсвэл сэтгэл хөдлөл (F93.-) буюу зан төрхийн (F91.-) эмгэгийн бүрэлдэхүүн байж болно.
- Үйлийн шалтгаант өтгөн задгайрах эмгэг
- Органик бус шалтгаант өтгөн задгайрах эмгэг
- Сэтгэцийн шалтгаант өтгөн задгайрах эмгэг
- Хэрэв тухайн эмгэгтэй холбоотой өтгөн хаталтыг тодотгохыг хүсвэл нэмэлт код ашиглана.
Орхих нь:
-
- өтгөн задгайрах ӨЗГ (R15)
- F98.2 - Балчир ба бага насны хүүхдийн хоолны эмгэг
- Балчир ба бага насны хүүхдийн тэжээлийн өвөрмөц эмгэг. Энэ нь ямар нэг органик өвчин үгүй байхад хоолноос татгалзах; хэт эрхлэх шинжээр илэрдэг. Үүний зэрэгцээ “бохь зажлах” (буюу дотор муухайрах шинж буюу ходоод гэдэсний ямар нэг эмгэг илрээгүй байхад залгисан хоолоо эргүүлж гулгих) шинж илэрч болно.
- Нялхсын гулгих эмгэг
Орхих нь:
-
- хоолонд дургүй болох мэдрэлийн гаралтай эмгэг ба хоол идэх дурын бусад эмгэг (F50.-)
- тэжээх, хооллохын хүндрэл (R63.3)
- нярайн асуудал (P92.-)
- балчир ба бага насны хүүхдийн гаж амтархах эмгэг (F98.3)
- F98.3 - Балчир ба бага насны хүүхдийн гаж амтархах эмгэг
- Иддэггүй юм (шороо, будаг гэх мэт) байнга идэх эмгэг. Энэ нь сэтгэцийн өөр эмгэгийн нэг шинж нь болж илэрч эсвэл бие даасан сэтгэцийн эмгэгийн зан төрх байж болно. Энэ бүлгийг зөвхөн сүүлийн тохиолдолд ашиглана. Энэ нь оюуны хомсдолтой хүүхдүүдэд ихэвчлэн тохиолдох бөгөөд хзрэв оюуны хомсдол хавсарсан байвал F70-F79-ыг үндсэн оношоор авна.
- F98.4 - Нэгэн хэвийн хөдөлгөөний эмгэгүүд
- Санаа зоригоос хамаарахгүй, давтагдсан, нэгэн хэвийн (ихэвчлэн хэмнэлтэй) хөдөлгөөнөөр илэрдэг эмгэг бөгөөд эдгээр хөдөлгөөн нь өөр ямар нэг сэтгэцийн буюу мэдрэлийн эмгэгийн нэг шинж тэмдэг биш байна. Ийм хөдөлгөөн бусад эмгэгийн шинж болон илэрч байвал суурь эмгэгийг кодлоно. Хөдөлгөөн нь биеэ эргүүлэх, толгойгоо эргүүлэх, үсээ зулгаах, үсээ эргүүлэх, хуруугаа цохих, гараа алдлах зэрэг болно. Мөн өөрийгөө гэмтээх хөдөлгөөн, тухайлбал толгойгоо цохих, нүүрээ алгадах, нүдээ хатгах, гар, уруул ба биеийн бусад хэсгээ хазах зэрэг хөдөлгөөн хийж болно. Нэгэн хэвийн бүх хөдөлгөөн нь оюуны хомсдолтой холбоотой тохиолдоно. Хэрэв нүдээ хатгах нь харааны хямралтай хүүхдэд тохиолдвол аль алиныг нь кодлоно: нүдээ хатгах эмгэгийг энэхүү кодоор, харин харааны эмгэгийг биеийн эмгэгийн зохих кодоор кодлоно.
- Нэгэн хэвийн зуршмал эмгэг
Орхих нь:
-
- үл захирагдах гаж хөдөлгөөн (R25.-)
- хөдөлгөөний органик шалтгаант эмгэг
(G20-G25) - хумсаа хэмлэх (F98.8)
- хамраа ухах (F98.8)
- сэтгэцийн өөр эмгэгийн хэсэг болсон
нэгэн хэвийн хөдөлгөөн (F00-F95) - хуруугаа хөхөх (F98.8)
- тик (F95.-)
- үсээ зулгаах (F63.3)
- F98.5 - Ээрэх
- Авиа, үе, үгийг дахин давтах буюу удаашруулан хэлэх, ээрэх буюу тасалдах байдлаар илэрдэг эмгэг. Үүний улмаас хэл ярианы хэмнэл тасалддаг.
Орхих нь:
-
- амандаа бувтнах (F98.6)
- тик (F95.-)
- F98.6 - Амандаа бувтнах
- Торж түгдэхгүй, ээрч муурахгүй боловч хэл яриа нь ойлгомжгүй амандаа бувтнаж түргэн ярина. Хэл яриа хэмнэлгүй, эмх цэгцгүй байна.
Орхих нь:
-
- ээрэх (F98.5)
- тик (F95.-)
- F98.8 - Хүүхэд ба өсвөр насанд зохилон илэрдэг зан төрхийн ба сэтгэл хөдлөлийн тодорхой эмгэгүүд
- Хэт идэвхжилгүй анхаарал дутах эмгэг
- Хэт гар хангалга хийх
- Хумсаа хэмлэх
- Хамраа ухах
- Хуруугаа хөхөх
- F98.9 - Хүүхэд ба өсвөр насанд зонхилон илэрдэг зан төрхийн ба сэтгэл хөдлөлийн эмгэгүүд, тодорхойгүй
A heterogeneous group of disorders that share the characteristic of an onset in childhood but otherwise differ in many respects. Some of the conditions represent well-defined syndromes but others are no more than symptom complexes that need inclusion because of their frequency and association with psychosocial problems, and because they cannot be incorporated into other syndromes.
Excludes:
-
- breath-holding spells (R06.8)
- gender identity disorder of childhood (F64.2)
- Kleine-Levin syndrome (G47.8)
- obsessive-compulsive disorder (F42.-)
- sleep disorders due to emotional causes (F51.-)
- F98.0 - Nonorganic enuresis
- A disorder characterized by involuntary voiding of urine, by day and by night, which is abnormal in relation to the individual's mental age, and which is not a consequence of a lack of bladder control due to any neurological disorder, to epileptic attacks, or to any structural abnormality of the urinary tract. The enuresis may have been present from birth or it may have arisen following a period of acquired bladder control. The enuresis may or may not be associated with a more widespread emotional or behavioural disorder.
- Enuresis (primary)(secondary) of nonorganic origin
- Functional enuresis
- Psychogenic enuresis
- Urinary incontinence of nonorganic origin
Excludes:
-
- enuresis NOS (R32)
- F98.1 - Nonorganic encopresis
- Repeated, voluntary or involuntary passage of faeces, usually of normal or near-normal consistency, in places not appropriate for that purpose in the individual's own sociocultural setting. The condition may represent an abnormal continuation of normal infantile incontinence, it may involve a loss of continence following the acquisition of bowel control, or it may involve the deliberate deposition of faeces in inappropriate places in spite of normal physiological bowel control. The condition may occur as a monosymptomatic disorder, or it may form part of a wider disorder, especially an emotional disorder (F93.-) or a conduct disorder (F91.-).
- Functional encopresis
- Incontinence of faeces of nonorganic origin
- Psychogenic encopresis
- Use additional code, if desired, to identify the cause of any coexisting constipation.
Excludes:
-
- encopresis NOS (R15)
- F98.2 - Feeding disorder of infancy and childhood
- A feeding disorder of varying manifestations usually specific to infancy and early childhood. It generally involves food refusal and extreme faddiness in the presence of an adequate food supply, a reasonably competent caregiver, and the absence of organic disease. There may or may not be associated rumination (repeated regurgitation without nausea or gastrointestinal illness).
- Rumination disorder of infancy
Excludes:
-
- anorexia nervosa and other eating disorders (F50.-)
- feeding:
- difficulties and mismanagement (R63.3)
- problems of newborn (P92.-)
- pica of infancy or childhood (F98.3)
- F98.3 - Pica of infancy and childhood
- Persistent eating of non-nutritive substances (such as soil, paint chippings, etc.). It may occur as one of many symptoms that are part of a more widespread psychiatric disorder (such as autism), or as a relatively isolated psychopathological behaviour; only the latter is classified here. The phenomenon is most common in mentally retarded children and, if mental retardation is also present, F70-F79 should be selected as the main diagnosis.
- F98.4 - Stereotyped movement disorders
- Voluntary, repetitive, stereotyped, nonfunctional (and often rhythmic) movements that do not form part of any recognized psychiatric or neurological condition. When such movements occur as symptoms of some other disorder, only the overall disorder should be recorded. The movements that are of a non self-injurious variety include: body-rocking, head-rocking, hair-plucking, hair-twisting, finger-flicking mannerisms, and hand-flapping. Stereotyped self-injurious behaviour includes repetitive head-banging, face-slapping, eye-poking, and biting of hands, lips or other body parts. All the stereotyped movement disorders occur most frequently in association with mental retardation (when this is the case, both should be recorded). If eye-poking occurs in a child with visual impairment, both should be coded: eye-poking under this category and the visual condition under the appropriate somatic disorder code.
- Stereotype/habit disorder
Excludes:
-
- abnormal involuntary movements (R25.-)
- movement disorders of organic origin (G20-G25)
- nail-biting (F98.8)
- nose-picking (F98.8)
- stereotypies that are part of a broader psychiatric condition (F00-F95)
- thumb-sucking (F98.8)
- tic disorders (F95.-)
- trichotillomania (F63.3)
- F98.5 - Stuttering [stammering]
- Speech that is characterized by frequent repetition or prolongation of sounds or syllables or words, or by frequent hesitations or pauses that disrupt the rhythmic flow of speech. It should be classified as a disorder only if its severity is such as to markedly disturb the fluency of speech.
Excludes:
-
- cluttering (F98.6)
- tic disorders (F95.-)
- F98.6 - Cluttering
- A rapid rate of speech with breakdown in fluency, but no repetitions or hesitations, of a severity to give rise to diminished speech intelligibility. Speech is erratic and dysrhythmic, with rapid jerky spurts that usually involve faulty phrasing patterns.
Excludes:
-
- stuttering (F98.5)
- tic disorders (F95.-)
- F98.8 - Other specified behavioural and emotional disorders with onset usually occurring in childhood and adolescence
- Attention deficit disorder without hyperactivity
- Excessive masturbation
- Nail-biting
- Nose-picking
- Thumb-sucking
- F98.9 - Unspecified behavioural and emotional disorders with onset usually occurring in childhood and adolescence