ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ДААТГАЛЫН ҮНИЙН ХӨНГӨЛӨЛТ
Үнийн дээд хязгаар: 1930
ЭМД хөнгөлөх хэмжээ: 1351
Даатгуулагч төлөх дүн: 579
Эмчийн ангилал:
D
- Шизофрени
- Хоёр туйлт эмгэг
- 1-р төрлийн хоёр туйлт эмгэг болох галзуу болон холимог тохиолдолын эмчилгээнд
- Оланзапинийн эмчилгээнд үр нөлөө өгсөн галзуурсан өвчтөнүүдэд дахилтаас урьдчилан сэргийлэхийн тулд
- 1-р төрлийн хоёр туйлт эмгэгтэй холбоотой сэтгэл гутралын цочмог үеийн эмчилгээнд
- Идэвхит бодис болон бусад нэмэлт бодисуудад хэт мэдрэг бол
- Хаалттай өнцөгт глаукомтай өвчтөнүүд
- Эпинефрин хэрэглэдэг өвчтнүүд
- Энэ эмийн бэлдмэл нь лактоз агуулна. Ховор галактозын үл тэвчлийн удамшлын эмгэгтэй болон Лапп лактазын дутмагшил, глюкоз-галактозын шимэгдлийн эмгэгтэй үед бэлдмэлийг хэрэглэж болохгүй.
Бэлдмэлийг дараах өвчтнүүдэд болгоомжтой хэрэглэх нь зохимжтой
- АЛаТ болон АСаТ-ын түвшин өндөр, элэгний эмгэгийн шинж тэмдэг илэрсэн, элэгний үйл ажиллагааны хязгаарлагдмал нөөц хамааралт эмгэгтэй, элэг хордуулах магадлалтай эмийн бэлдмэл хэрэглэж байгаа өвчтнүүд, сүүлийн үед, ялангуя шилжилтэт, шинж тэмдэггүй элэгний аминотрансфераз, АЛаТ, АСаТ-ын өсөлт илэрч байгаа, гепатитаар (элэгний эсийн, цөс зогсонгшил болон холимог элэгний гэмтэлтэй үед) оношлогдсон тохиолдолд оланзапины эмчилгээг зогсоох шаардлагатай.
- Багтраа болж байсан болоод багтраанд хүргэдэг хүчин зүйлүүдийн нөлөөн дор байдаг өвчтнүүд. Оланзапинаар эмчлэхэд өвчтнүүдэд багтраа илрэх нь ховор байна.
- Оланзапин vitro орчинд антихолинергик үйлдэлтэй бөгөөд эмнэл зүйн туршилтаар туршиж үзэхэд үүнтэй холбоотой үүсэж буй тохиолдол бага харагдаж байсан. Эмнэл зүйн туршилтаар өвчтэй хүмүүст оланзапиныг туршихад эмтэй холбоотойгоор дагалдсан өвчин үүсэлт бага байсан. Түрүү булчирхайн томролтой, гэдэсний түгжрэл, мэдээ алдалт оланзапинтай холбоотойгоор үүссэн тохиолдолд хүмүүс үүнийг хэрэглэхдээ болгоомжтой жорын дагуу хэрэглэхийг зөвлөх хэрэгтэй.
- Төвийн үйлдэлтэй эмүүд, архи эсвэл допамин хэрэглэвэл агонист үйлдэл үзүүлнэ.
- Энэхүү эмийг цагаан эс, ялтас эсийн тоо буурсан хүнд, мөн эмийг хэрэглэснээр ялтас эсийн тоо буурах нь илт байгаа өвчтөнд, эмийг хэрэглэх үед ясны чөмөгний хордлого илэрдэг өвчний өгүүлэмжтэй хүнд, бусад өвчнөөс шалтгаалж ясны чөмөгний бууралттай өгүүлэмжтэй хүнд, цацрагийн болон химийн эмчилгээ хийлгэж буй хүмүүс, гиперэозинофил эсвэл миелопролиферативтай өвчтөнд, клозапинтай нэгдсэн агранулоцитоз болон нейтропенитай өвчтөнд гэх мэт нейтрофилийн тоо зэрэг нь үндсэн үетэй тоо хэмжээ нь буурдаггүй.
- Зүрх судасны, (зүрхний дутагдал, миокардитийн инфаркт, ишемиа, зүрхний цахилгаан бичлэгт өөрчлөлт илрэх) тархи нугасны өвчтэй хүмүүс, зарим нэг нөхцөлд өвчтөнийг даралт буурахад (ус багадалт, гиповолемиа,) хүргэж болох ба энэ нь эмнэл зүйн эрсдэлд хүргэдэг. Эмнэл зүйн туршилтаар оланзапиныг өндөр настай хүмүүс ууж хэрэглэхэд даралт бууралт ажиглагдаж байсан. Харин бусад антипсихотикуудын үед 65-наас дээш насны хүмүүсийн цусны даралтанд уг өөрчлөлт илэрч байсан.
- Ихэвчлэн өндөр настай хүмүүст өөр эмүүдтэй давхар хэрэглэснээр QT-гийн интервалийг ихэсгэдэг ба энэ нь, төрөлхийн урт QT-гийн хам шинж, төрөлхийн зүрхний дутагдал, зүрхний гипертрофи, гипокалиемиа болон гипомагниеми зэрэгт хамаарна. Эмнэл зүйн туршилтаас харахад, эмнэл зүйд чухал үр дүнтэй QT-гийн уртасгал нь үндсэн үеээс хойш хэсэгт (Фредрих QT хамраалт [QTcF] ≥500 миллсекунд[мсек] байхад үндсэн үеийх нь QTcF ≤500 мсек) байх ба энэ нь оланзапинаар эмчлэгдэж буй өвчтөнд түгээмэл биш бөгөөд [1/1000-аас 1/100 хүртэл ] байх бөгөөд тайвшруулах эм хэрэглэсэн үеийн зүрхний байдлаас ялгагдах өөрчлөлтгүй. Харин бусад солиролын эсрэг бэлдмэлүүдийн үед, болгоомжтой хэрэглэхийг зөвлөнө.
- Чихрийн шижинтэй өвчтөнгүүд эсвэл чихрийн шижингийн эрсдэл бүхий гэр бүлийн өгүүлэмжтэй, гипергликеми, таргалалт зэрэгтэй өвчтөн
- Жирэмсэн эмэгтэй эсвэл төрөлтийн өвдөлт өгсөн эмэгтэй болон хөхүүл эхчүүд
- Амиа хорлох оролдлого хийж байсан өвчтөнүүд, амиа хорлох сэдэл бүхий өвчтөнүүд
- Тархины органик эмгэгтэй өвчтөнүүд
- Хэт өндөр, цочмог өвчтөнүүд
Эмчилгээний тун өвчтөний биеийн байдалд тохирсон байх шаардлагатай.
Клиник үнэлгээнд үндэслэн өдрийн тунг 10 мг-р нэмэгдүүлж болно.
Насанд хүрэгсэд
- Шизофрени
- Оланзапинийн эхлэх тун өдөрт 5-10 мг
- Тогтмол эмчилгээ – Оланзапинийг хэр удаан хэрэглэхийг тогтоох хүндрэлтэй боловч ашигтай тун нь өдрийн 10-20мг. Шизофренитэй өвчтөнд оланзапинийг 8 долоо хоногийн турш уулгаж тайвшруулах эм хэрэглэхэд дахилт илэрсэн. Урт хугацаагаар оланзапинийг хэрэглэхээр сонгосон эмч нар үе үе өвчтөн тус бүрд эмийн үр нөлөөг дахин үнэлэх хэрэгтэй.
- Хоёр туйлт эмгэг
- 1-р төрлийн хоёр туйлт эмгэг болох галзуутай холимог тохиолдлын эмчилгээнд
- Зөвхөн оланзапинийг хэрэглэж буй үед эхлэх тун 15 мг. Лити эсвэл Валпроат зэрэг эмтэй хавсарч байгаа үед эхлэх тун 10 мг.
- Хоёр туйлт эмгэгийн дахилтаас урьдчилан сэргийлэх:
- Эхлэх тун өдөрт 10 мг-аар нэг удаа. Оланзапинийг солиоролын эмчилгээнд хэрэглэж байсан өвтөнд өвчний дахилтаас сэргийлэх зорилгоор эмчилгээг ижил тунгаар үргэлжилүүлнэ. Шинэ солиорол, сэтгэл унал эсвэл холимог үед Оланзапин эмчилгээг үргэлжилүүлэн ( шаардлагатай тунг оновчтой тогтоох) ,сэтгэцийн шинж тэмдэгт тохируулан нэмэлт эмчилгээг эмнэлзүйн заалтаар хийнэ.
- Шизофренийн эмчилгээний үед (солиорол болон холимог үед) хоёр туйлт эмгэгийн дахилтаас сэргийлэх зорилгоор хувь хүн тус бүрт эмнэлзүйн байдлаас шалтгаалан өдрийн тун 5- 20 мг. 24-өөс доошгүй цагийн зайтай эмнэлзүйг дахин үнэлсний дараа тунг эхлэх тунгаас ихэсгэнэ. Оланзапин-ийг үргэлжлүүлэн хэрэглэхгүй үед тунг аажмаар буулгана.
- Хоёр туйлт эмгэгтэй холбоотой үүсэх сэтгэл уналын цочмог эмчилгээ
Оланзапин эмчилгээг өдөрт 5мг-аар эхлэн 10мг хүртэл ихэсгэнэ. Эмийг унтах цагт ууна. Эмийн тунг өвчтөний нас, шинж тэмдэгийг харгалзан тохируулах ба өдрийн дээд тун 20мг-аас хэтрэхгүй. Энэ эмийн шимэгдэлтэнд хоол нөлөөлдөггүй учир хоолыг хяналгүйгээр хэрэглэж болно.
Онцгойлох хүн ам
- Өндөр настан
- Эмнэлзүйн хүчин зүйл баталгаатай үед
- Бөөр, элэгний үйл ажиллагаа алдагдалтай өвчтөн
- эдгээр хүмүүст эхлэх тун өдөрт 5мг-аас доош байна.
- Элэгний дутагдлын хөнгөн үед (цирроз, child pugh-ийн ангилалаар А эсвэл В ) эхлэх тун 5мг байх ба маш болгоомжтойгоор нэмдэг.
- Бодисын солилцоог удаашруулах нэгээс илүү хүчин зүйл илэрвэл (эмэгтэй, тамхи татдаггүй,өндөр настай ) эхлэх тунг багасгана.
Тун хэтрэлт
- Шинж тэмдэг
- Тун хэтэрсэн (˃10% тохиолдол) үед тахикарди, түрэмгий болох, дисартри, экстрапирамид шинж,нойрмоглох, ухаангүйдэх, ухамсрын түвшин буурах
- Эрүүл мэндийн чухал үйл ажиллагаа алдагдах нь хэт их дэмийрэх, чичрэх, ухаан алдах, мэдрэлийн хорт хам шинж, амьсгалын замын хямрал, хүсэл тэмүүлэл буурах, цусны даралт ихсэх, эсвэл цусны дарат буурах, зүрхний хэм алдагдах, зүрх уушигны зогсонгошил үүсэх шинжүүд илэрнэ. Хордогын шинж тэмдэгүүд нь дангаар бага 450мг болон 2 г-ар ууж хэрэглэх үед үүсэн гэж мэдээлж байсан.
- Авах арга хэмжээ
- Оланзапины эсрэг өвөрмөц антидот байхгүй. Бөөлжүүлэхийг зөвлөдөггүй. Тун хэтрэлтийн үед авах стандарт арга хэмжээг хийнэ (ходоод угаах, идэвхжүүлсэн нуурс уулгах). Хэрэв идэвхжүүлсэн нүүрс уулгавал оланзапины биохүртэхүй 50%-аар буурна гэж үздэг.
- Эрхтэнүүдийн үйл ажиллагаа сэргээх, эмнэл зүйн мэдээлэл, даралт буурах, цусны эргэлтийн алдагдал, амьсгалын үйл ажиллагааг сэргээх зэрэг шинж тэмдэгийн эмчилгээ хийнэ. Эпинефрин, дофамин, симпатомиметикүүдийг бета-агонистууд бета идэвхжүүлэгчидтэй хамт хэрэглэхийг хориглоно. Зүрх судасны үйл ажиллагаа, хэм алдалтыгхянана. Өвчтөний биеийн байдал сайжрахаас наан хяналтыг зогсоож болохгүй.
Насанд хүрэгчидэд
- Oланзапиний хэрэглээний талаарх клиникийн туршилтаар 100 өвчтөн тутмын 1-д нь нойрмоглох, жин нэмэгдэх, эозинофиль, пролактин, холестерол, сийвэнгийн глюкоз болон триглициридийн хэмжээ ихсэх, глюкозури, хоолны дуршил нэмэгдэх, толгой эргэх, холин идэвхит мэдрэлийн эсрэг үйлдлүүд, элэгний аминотрансфераза ферменийн түр зуурын шинж тэмдэггүй ихсэлт, тууралт, атакси, паркинсонизм, лейкопени, ортостатик даралт багасалт, ядрах, бие сулрах, алкалин фосфатаз ихсэх, гамма-глутамат трансфераза (ГГТ) ихсэх, шээсний хүчил ихсэх, өндөр креатинин фосфокиназ ба хаван үүсэх зэрэг шинж илэрч байсан. Биеийн жин ихсэх нь эмчилгээ эхлэхээс өмнө биеийн жингийн индекс бага байсан болон эхлэх тун нь 15мг-аас бага байгаагүйтэй холбоотой байдаг.
- Клиникийн туршилтаар, цусны зааг глюкозын хэмжээ 140мг\дл байдаг өвчтөнүүдэд 160мг\дл- 200мг\дл, 200мг\дл-ээс бага гэх зэргээр харилцан адилгүй өссөлттэй байсан.
- Триглицирид (N-107)-ийн хэмжээ өлөн үед (1,9%) дээд хязгаараас 2 дахин их тохиолдож байсан ч 3 дахин их хэмжээнд хүрэхгүй байсан.
- Дараах хүснэгтэнд эмнэл зүйн туршилтаар ажиглагдсан гаж нөлөө болон лабораторын шинжилгээнд гарсан өөрчлөлтүүдийг үзүүллээ. Бүх давтамжит бүлэгт гаж нөлөө илэрч тодорхой дарааллаар маш түгээмэл (>1/10) түгээмэл (>1/100с <1/10) ховор (>1/1000с <1/100) маш ховор (>1/10000с <1/1000) тодорхойгүй
| ЦУС БОЛОН ТУНГАЛАГЫН ЭМГЭГ
– түгээмэл: эозинофили, хөхрөлт, лейкопени10 , нейтропени10 – Цөөн тохиолддог: цус багадалт, хөхрөлт, лейкоцитоз, захын тунгалагын булчирхайн томролт, нейтропени – Ховор: нормоцит цус багадалт, тромбоцитоз, тромбоцитопени11 ДАРХЛАА ТОГТОЛЦООНЫ ЭМГЭГ – Цөөн тохиолддог: харшлын урвал11 |
| БОДИСЫН СОЛИЛЦОО БОЛОН ТЭЖЭЭЛИЙН ЭМГЭГ
– маш түгээмэл: жин нэмэх1 – түгээмэл: хоолны дуршил нэмэгдэх, сахарын хэмжээ нэмэгдэх4, триглицерид ихдэх2,5, хаван, холестерины хэмжээ ихсэх2,3, шээсэнд сахар илрэх – Цөөн: ацидоз, АРТ ихсэх, шингэний дутагдал, гипербилирубинеми, холестерин ихсэх, гиперлипидеми, кали натри багасах, доод мөчдийн хаван, дээд мөчдийн хаван, чихрийн шижингийн кетоацидозын кома, зарим нэгэн ургын гажиг11 – Ховор тохиолдолд: тулай, гипонатриеми, кетоз, усны хордлого, биеийн хэм буурах12 |
| МЭДРЭЛИЙН ТОГТОЛЦООНЫ ӨВЧНҮҮД
– Маш түгээмэл тохиолддог: унтаа байдал, толгой эргэх, Алцхеймерын өвчтэй хүмүүст хэвийн бус алхах, нойргүйдэл, сэтгэл гутрал – Түгээмэл тохиолддог: толгой эргэх, aкатси6 /тайван бус байх/, Паркинсонизм6, дискинез6, эстрапирамид хам шинжe /эмээс хамаарсан хөдөлгөөний алдагдал/, зан аашийн өөрчлөлт, чичрэлт, гипертони, дисфони, парестеси, апати, будилах, сэтгэл хөөрөл, биеэ зохицуулах чадваргүй болох, хэвийн бус төсөөлөл, хий юм харах, сэтгэлийн хөдөлгөөнөө барьж чадахгүй байх, солиорсон байдалтай, сэтгэцийн өвчний хариу үйлдэл үзүүлэх – Цөөн тохиолддог: акинез, архинд донтолт, нийгмийн эсрэг хариу үйлдэл, атакси, ТМС-ийн цочрол, мөчний булчингууд хатуурч чангарах, ухаан алдах, солиорол, хувь хүний зан чанар алдагдах, дисартриа, нүүрний саа, гипоестисиа, гипокинез, гипотонус, бэлгийн дуршил буурах эсвэл ихсэх, ямар нэгэн юм хүсэх, айдас, соматизаци, хүчирхийлэл үйлдэхийг өдөөх, хөших, поздняя дискинези, толгой эргэх, эмийн хамааралт хам шинж, амиа хорлохыг оролдох11, амнези, багтрах, дистони – Маш ховор тохиолддог: ам орчмын саа, кома, энцефалопати, невралги, нистагм, саа, субарахноид цус алдалт, тамхинд донтох, нейролептик эмэнд хэт донтох12, эмийн хамааралт хам шинж 7,12 |
| ЗҮРХ СУДАСНЫ ӨВЧНҮҮД
– Маш түгээмэл: Ортостатик гипертензи10 – Түгээмэл: Тахикарди, Гипертензи – Цөөн тохиолдолд: ухаан алдалттай болон алдалтгүй гипотензи болон брадикарди, тосгуурын фибрилляци, харвалт, ачаалал ихэдсэн зүрхний дутагдал, зүрх зогсох , цус алдах, толгой хатгаж өвдөх, цонхийх, зүрх дэлсэх, судас тэлэх, ховдлын экстрасистол, QTc шүдний уртсалт, тромэмболизм/уушгины эмболи болон гүний венийн тромбоз/ – Ховор: Артерит, зүрхний дутагдал болон уушигны эмболизм – Маш ховор: Ховдолын фибрилаци, гэнэтийн үхэл |
| ДОТООД ШҮҮРЛИЙН ЭМГЭГ
– Түгээмэл тохиолдох: Чихрийн шижин – Ховор: Чихрийн шижингийн ацидоз болон бахуу |
| ХОДООД ГЭДЭСНИЙ ЗАМЫН ЭМГЭГ
– Түгээмэл тохиолдох: Хөнгөн, түр хугацааны холинидэвхийн эсрэг нөлөө үзүүлэх ба үүнд өтгөн хатах болон амь хатах, биж хам шинж, бөөлжилт, шүлс гоожих – Цөөн тохиолдох: горойх, улаан хоолойн үрэвсэл, өтгөн алдах, гастрит, гастроэнтрит, буйлны үрэвсэл, өтгөн цустай гарах, амны шархлаа, толгой эргэх, кандидит, шүдний ойролцоох буглаа, шулуун гэдэсээр цус алдах, стоматит, хэлний хаван, шүдний кариес, суулгалт, хэвлий цардайх9 – Ховор: Афтозный стоматит, энтерит, хэхрүүлэх, улаан хоолойн шархлаа, глоссит, нарийн гэдэсний атреси, гэдэс түгжрэх, хэлний өнгө өөрчлөгдөх – Маш ховор: Нойр булчирхайн үрэвсэл11 |
| АМЬСГАЛЫН ЗАМЫН ЭМГЭГ
– Түгээмэл: Ринит, ихээр ханиалгах, фарингит, амьсгал алдагдах – Цөөн тохиолддог: амьсгалгүйдэх, астма, хамраас цус алдах9, цусаар ханиалгах, гиперпное, гипокси, ларингит, дууны өнгө өөрчлөгдөх – Ховор: Ателектаз, зогсох, гипопное, уушигны хаван, хяхтнасан амьсгал |
| ЭЛЭГ ЦӨСНИЙ ЭМГЭГ
– Түгээмэл: шинж тэмдэггүй элэгний аминотрансфераз /ALT, AST/ ферментүүдийн хэмжээний өөрчлөлт, тэр дундаа эмчилгээний эхний үед – Ховор : Элэгний өөхөн хуримтлал, гепатит (гепатоцелуллар, холестатик эсвэл нийлмэл элэгний өвчин зэрэг орно)11 – Маш ховор : Шарлалт |
| АРЬС БОЛОН АРЬСАН ДООРХ ЭДИЙН ӨВЧНҮҮД
– Түгээмэл : Хөлрөх, тууралт – Цөөн тохиолдох: Гэрэлд мэдрэгших, батга, арьс хуурайшилт, үс унах, контакт дерматит, экзем, толбот гүвдрүүт тууралт, загатналт, арьсны тосны ялгаралт ихсэх, арьсны өнгө өөрчлөгдөлт, арьсны шархлаа, чонон хөрөс, яр, цэврүүт тууралт – Ховор : хэвийн бус үсжилт, идээт тууралт |
| ЕРӨНХИЙ ӨВЧНҮҮД БОЛОН ТАРЬСАН ХЭСЭГТ ҮҮСЭХ ӨӨРЧЛӨЛТҮҮД
– Түгээмэл: Хүчгүй болох, Халууралт10, нуруу өвдөх, цээжээр өвдөх, шүд өвдөх, томуугийн хам шинж, тарьсан хэсэгт өвдөх, ядрах, хавагнах – Цөөн тохиолддог : Хэвлий цардайх, дагжин чичрэх, нүүрээр хавагнах, ядрах, мөөгөнцөртөх, хүзүүгээр өвдөх, хүзүү хөших, аарцагаар өвдөх, гэрэлд мэдрэгших урвал, гэдсээр өвдөх – Ховор : Шарталт, гэнэтийн үхэл |
| БУЛЧИН, АРАГ ЯС БОЛОН ХОЛБОГЧ ЭДИЙН ЭМГЭГҮҮД
– Их түгээмэл : Артроклиз, татвалзах – Түгээмэл : Артрит, артроз, шөрмөс татах, хүчгүй болох, үеээр өвдөх9 – Ховор: Ясаар өвдөх, бурсит, булчингийн эмгэг, ясны сийрэгжилт, ревматойд артрит, рабдомиолиз11 |
| ӨВӨРМӨЦ МЭДРЭХҮЙН ЭРХТЭН
– Түгээмэл: амблиопи (хараа бүдгэрэх), хэвийн бус хараа, нүдний салст бүрхэвчийн үрэвсэл – Цөөн тохиолдох: хэвийн бус зохицуулга, блефарит (зовхины үрэвсэл), катаракт, дүлийрэл, диплоп (юмыг давхар харах), ксерофталм (нүд хуурайших), чих өвдөх, нүдний цус харвалт, нүд үрэвсэх, нүд өвдөх, хэвийн бус нүдний булчин, дисгевсиа, тиннитус (чих шуугих). – Ховор: нүдний эвэрлэг бүрхэвчийн гэмтэл, глауком, кератоконьюктивит, нүдний эвэрлэг бүрхэвчид толбо үүсэх, хүүхэн хараа нарийсах, хүүхэн хараа томрох, нүдний болор нөсөөтөх. |
| БӨӨР БА ШЭЭСНИЙ ЗАМЫН ЭМГЭГҮҮД
– Түгээмэл: давсаг султай байдал, шээсний замын халдвар, сарын тэмдэг өвдөлттэй ирэх, онгон хальсны өөрчлөлт – Цөөн тохиолддог: үрийн шингэний хэвийн бус ялгаралт, сарын тэмдэг үзэгдэхгүй болох, хөх эмзэглэх, цистит, сарын тэмдэг багасах, дизури, хөхөөр хооллолт, гинекомаст (эрэгтэй хүнд хөх ургах), цустай шээх, бэлгийн сулрал, сарын тэмдэг ихсэх, менорраги (сарын тэмдгийн урсгал ихсэх), метрорраги (сарын тэмдгийн хооронд үтрээнээс хэвийн бус цус алдалт), шэс задгайрах, сарын тэмдгийн өмнөх хам шинж, идээтэй шээх, шээсний давтамж өрчлөгдөх, шээс хаагдах, ховордох, үтрээний фибромын гипертрофи, үтрээний цус алдалт, шээсний саатал11. – Ховор: албуминури, хөх томруулах, мастит, шээс ховордох. |
| НӨХӨН ҮРЖИХҮЙН ТОГТОЛЦОО БА ХӨХНИЙ ЭМГЭГҮҮД
– Түгээмэл: эр: бэлгийн сулрал, Эм ба эр: бэлгийн сэрэл багасах – Цөөн тохиолддог: Эм- сарын тэмдэг үзэгдэхгүй болох, хөх сүүжих, хөх томруулалт, Эр- гинекомаст (эрэгтэй хүнд хөх ургах), хөх томруулалт. – Маш ховор: приапизм12. |
| ШИНЖИЛГЭЭГЭЭР
– Их түгээмэл: сийвэнд пролактины түвшин ихсэх8 – Түгээмэл: ихэссэн алкалин фосфатаз10, өндөр креатины фосфокиназ11, ихэссэн гамма-глютамил трансфераз10, ихэссэн шээсний хүчил10 (mmol/L) – Цөөн тохиолдолд: нийт билирубин ихэссэн |
1Эмнэл зүйд биеийн жин нэмэгдэж буй эсэхийг түүний биеийн жингийн индексд /БЖИ/ тулгуурлан хянана. Богино хугацааны эмчилгээнд (дундажаар 47 хоног үргэлжлэх), биеийн жин ихсэлт ≥7%-аар ихсэх нь маш түгээмэл (оланзепин 22,2%-ийг плацебо 3% харьцуулахад оланзепины бүлэг дунджаар эмчилгээний 8 долоо хоногт биеийн жин 7%-аар нэмэгдсэн), ≥15% түгээмэл /оланзепин 4,2%-ийг плацебо 0,3% харьцуулахад оланзепинын бүлэг дунджаар эмчилгээний 12 долоо хоногт биеийн жин 15%-аар нэмэгдсэн ( мөн ≥25% ховор /0,8%). Өвчтөний биеийн жин ихсэлт ≥7%, ≥15%, ≥25%-аар удаан хугацааны эмчилгээний явцад (ойролцоогоор 48 долоо хоног) маш түгээмэл тохиолддог (64,4%, 31,7%, 12,3% тус тус ).
2Суурь түвшин (˂5,56 ммоль/л ) нь мацаг барих үед ихссэн (˂7ммоль/л). Мацаг барих үеийн сахарын суурь түвшин (≥5,56-˂7 ммоль/л/ ихсэх /≥7 ммоль/л) их түгээмэл.
3Липидийн суурь түвшин (холестерол, LDL холестерол, триглицерид) ихсэх нь липид солилцоо алдагдсан өвчтөнд илүү ажиглагдана.
4Суурь түвшин (˂5,17 ммоль/л ) нь мацаг барих үед ихссэн (≥6,2ммоль/л). Мацаг барих үеийн холестеролын суурь түвшин (≥5,17-˂6,2 ммоль/л ) ихсэх (≥6,2 ммоль/л) их түгээмэл.
5Суурь түвшин (˂1,69 ммоль/л ) нь мацаг барих үед ихссэн (≥2,26ммоль/л). Мацаг барих үеийн триглицерид суурь түвшин (≥1,69-˂2,26 ммоль/л ) ихсэх (≥2,26 ммоль/л) их түгээмэл.
6Эмнэл зүйн судалгаагаар оланзепин эмчилгээнд өвчтөнд паркинсонизм, дистони үүсэх нь тооны хувьд өндөр, гэхдээ плацебо бүлгээс их ялгаатай биш. Оланзепины хэрэглээнээс паркинсонизм, акатиз, дистони үүсэх нь титрлэсэн галоперидолоос бага байна. Хувь хүний хурц болон удааширсан эктрапирамидын хөдлөлтэй холбоотой гүйцэд мэдээлэл байхгүй ба энэ нь оланзепин удааширсан дискинези, эсвэл бусад удааширсан экстрапирамид хам шинжид нөлөөлнө гэсэн үнэлгээ өгч чадахгүй.
7Хурц хам шинжүүд болох хөлрөх, нойргүйдэх, салганах, дотор муухайрах, бөөлжих зэрэг илэрвэл оланзепины хэрэглээг шууд зосгооно.
8Плацебо хяналтын 9 бүлэгтэй 12 долоо хоногийн эмнэл зүйн туршилтаар сийвэнгийн пролактины хэмжээ оланзепин хэрэглэж буй өвчтөнд хэвийн түвшинээс 30%-аар нэмэгдсэн нь ажиглагдсан (плацебо хяналтын бүлэгт 10,5%).
9Оланзепины эмнэл зүйн үзүүлэлтээс гаж нөлөөний үзүүлэлт авсан.
10Оланзепины эмнэл зүйн үзүүлэлтээс хэмжсэн утгаар үнэлсэн.
11Оланзепины эмнэл зүйн үр дүнгээс хэрэглээний дараах үзүүлэлтээс гаргасан.
12Оланзепины эмнэл зүйн үр дүнгээс хэрэглээний дараах үзүүлэлтээс харьцуулан гаж нөлөөний илрэл 95%-аас ихгүй байна.
- Урт хугацааны эмчилгээ (48 долоо хоногоос ихгүй)
- Өвчтөнд эмнэлзүйн ач холбогдол өгөхүйц өөрчлөлтүүд болох жин, сийвэнгийн глюкоз, нийт ( LDL / HDL холестролын буюу триглицерид нэмэгдэх хувь өндөр байдаг. Насанд хүрсэн хүнд эмчилгээг 9-12 сарын турш хийхэд цусан дахь сахарын дундаж өсөлтийн хувь хэмжээ ойролцоогоор 6 сарын удааширсан.
- Онцлог иргэдэд өгөх нэмэлт мэдээлэл
- Ой ухаан муудах эмгэгтэй өндөр настай өвчтөнд эмнэлзүйн туршилтаар, оланзепины эмчилгээ плацебо бүлэгтэй харьцуулахад нас баралт өндөр байсан нь тархины судасны эмгэгтэй холбоотой гэж үздэг.
- Маш түгээмэл тохиолддог гаж нөлөө нь хэвийн бус арагшаа ухрах унах үзэгдэл юм.
- Хатгаа мэт биеийн хэм нэмэгдэх, сулрах, улайлт, хий юм үзэгдэх, шээс задгайрах, хаван, захын мэдрэл сулрах, жин нэмэгдэх, астени, халуурах, ам хуурайших түгээмэл ажиглагдана.
- Эмнэл зүйн туршилтаар өвчтөнд эмийн хамааралт (дофамин агонист) сэтгэцийн өөрчлөлт, Паркинсоны эмгэг илрэнэ.
- Түгээмэл байдлаар плацебо бүлэгт паркинсоны шинж нь хий юм харах байдлаар ажиглагдана.
- Эмнэл зүйн туршилтаар хоёр туйлт эмгэгийн үед оланзапиныг вальпроат натритай хамт эмчилгээ хийхэд нейтропени үүсэлт нь 4,1% байсан нь сийвэн дэх вальпроатын түвшин боломжит хэмжээнээс ихэссэнтэй холбоотой.
- Оланзапиныг лити, вальпроат натритай хамт хэрэглэхэд салганах, ам хуурайших, хоолны дуршил нэмэгдэх, биеийн жин ихсэх нь ихээр (≥10%) ажиглагдсан.
- Оланзапиныг лити, дивалпроекстай хамт богоино хугацааны эмчилгээнд (6 долоо хоног хүртэл хугацаанд) биеийн жин ≥7 % нэмэгдэх нь өвчтөнүүдийн 17,4%-д илэрсэн.
- Удаан хугацааны эмчилгээнд (12 сар хүртэл) хоёр туйлт эмгэгийн дахирлт болон урьдчилан сэргийлэлт бүхий өвчтөнд биеийн жин ≥7 % нэмэгдэх нь өвчтөнүүдийн 39,9%-д илэрсэн
- Хүүхэд, өндөр настан иргэдэд
- Эмнэл зүйн судалгаа хийсэн хэдий ч, насанд хүрэгчид өсвөр насныхыг харьцуулах зорилгоор ямар ч туршилтын өгөгдөл насанд хүрэгчид шүүх зорилгоор тэдгээрийг харьцуулахад чиглэсэн.
- Эмнэлзүйн туршилт явцад насанд хүрэгчид эсвэл зөвхөн өсвөр насны өвчтөнд илэрсэн сөрөг урвалыг нэгтгэн хүснэгтлэн үзвэл өсвөр насны өвчтөнүүдэд (13-17 нас) сөрөг урвал илүү давтамжтайгаар мэдээлэгдэж байсан. Эмнэл зүйд насанд хүрэгчдээс өсвөн насныханд биеийн жин нэмэгдэх (≥7%) нь илүү тохиолдож байв. Туршилтаар өсвөн наснөханд биеийн жингийн ихсэлт нь удаан хугацааны ( наад зах нь 24 долоо хоног ) эмчилгээний үед болгино хугацааны эмчилгээнээс илүү тохиолдсон. Бүлэг тус бүрийн дотор тус бүрийн дотор ноцтой гаж урвалыг дарааллаар танилцуулж байна. Давтамжийг дараах байдлаар жагсаан нэр томьёог тодорхойлсон: маш түгээмэл (≥1\10), түгээмэл (≥1\100-аас <1\10)
| Бодисын солилцоо, тэжээлийн өөрчлөлтүүд
Маш түгээмэл: биеийн жин нэмэгдэх13, триглицеридын түвшин нэмэгдэх14, хоолны дуршил нэмэгдэх Түгээмэл: холестеролын түвшин өндөрсөх15 |
| Мэдрэлийн системийн эмгэгүүд
Түгээмэл: ам хатах |
| Элэг-цөсний эмгэгүүд
Маш түгээмэл: элэгний аминотрансфераз өндөрсөх (АЛАТ, АСАТ) |
| Судалгаагаар
Маш түгээмэл: нийт билирубин буурах, GGT ихсэх, сийвэнгийн пролактины түвшин өндөрсөх16 |
13Богино хугацааны эмчилгээнд (дунджаар 22 хоногт) биеийн жин (кг) ≥7%-аар нэмэгдэх нь маш түгээмэл (дунджаар 4 долоо хоногийн эмчилгээнд 40% нь оланзапины нөлөөгөөр 7% биеийн жин нэмэгдсэн ), түгээмэл ≥15% жин нэмэгдэх ( дунджаар 19 долоо хоногийн эмчилгээнд 7,1% нь оланзапины нөлөөгөөр 15% биеийн жин нэмэгдсэн ) ба ≥25% энэ нь түгээмэл (2,5%) байсан. Удаан хугацааны эмчилгээнд (наад зах нь 24 долоо хоног) 89,4% нь ≥7%, 55,3% нь ≥15% ба 29,1% нь ≥25%-аар биеийн жин нэмэгдсэн.
14Дэглэмийн үед хэвийн суурь түвшин (<1,016 ммоль\л) нь ихсэх нь (≥1,467 ммоль\л) дэглэмийн үеийн триглицеридын суурь түвшин (≥1,016ммоль\л – 1,467ммоль\л) ихсэнэ (≥1,467ммоль\л).
15Холестеролын хэвийн суурь түвшин (<4,39 ммоль\л) өөрчлөгдөн ихсэх ( ≥5,17ммоль\л ) нь түгээмэл ажиглагддаг. Нийт холестеролын суурь түвшин (≥4,39- – 5,17ммоль\л) ихсэнэ (≥5,17ммоль\л).
16Шизофрени, хоёр туйлт эмгэгтэй өсвөр насныханд дангаар оланзепины эмчилгээний плацебо хяналтын бүлэгтэй судалгаанд сийвэнгин пролактины концентрацийг харьцуулахад оланзапины бүлэгт 47%, плацебо хяналтын бүлэгт 7% байсан. Эмнэл зүйн судалгаагаар оланзапин хэрэглэсэн 454 өсвөр насныханд сарын тэмдэгийн өөрчлөлт1 ( эмэгтэйд1% [2\168]), бэлгийн үйл ажиллагааны өөрчлөлт2 (эрэгтэйд, эмэгтэйд 0,7% [3\454] ), хөхний өөрчлөлт3 (эрэгтэйд 2% [3\168], эмэгтэйд 2% [7\286])
- Дотоодын худалдааны дараах судалгаа
- Дотоодын худалдаан дах өсвөр насны (6 хүртэлх насны) 8,500 өвчтөнд хийсэн судалгаагаар гаж нөлөө нь: нүдний харц удаан хугацаагаар дээш хазайх, төөрөгдөл, булчингийн таталт, нүдний мэдрэлийн саажилт, толгой өвдөх, гэдэс өвдөх, өвдөлт мэдрэх, биеийн жин буурах, өтгөн цустай гарах, чичрэх, бэлгийн өөрчлөлт, бухимдах, хий юм сонсох, элэгний өөрчлөлт, анорекси, шээс хаагдах, пиелонефрит, зүрхний цахилгаан бичлэг өөрчлөгдөх, анизокори, тортиколис илэрсэн.
- Сэтгэл гутралын шинжүүд хоёр туйлт эмгэгтэй (N:485) хавсарсан 302 өвчтөнд хийсэн эмнэл зүйн судалгаанд (62,3%) биеийн жин буурах (26,4%), нойрмоглох (15,1%), хэт өлсөх (13,2%), хэт тайвшрах (5,4%), хэт унтаарах (5,2%) зэрэг гаж нөлөө илэрсэн. Гэвч шизофрени өвчтөнүүдэд венийн тромбоэмболизмийн эрсдэлт хүчин зүйлийг нарийн тогтоон урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээ авах ёстой.
Насанд хүрэгчидэд хийсэн эмийн харилцан нөлөөллийн судалгаагаар
- Оланзапины боломжит харилцан нөлөөлөл
- Оланзапины метаболизм СҮР 1А2-ийн тусламжтай явагддаг тул уг изоферментийн дутагдал болон дарангуйлагдсан үед оланзапины фармакокинетик өөрчлөгдөнө.
- СҮР1А2 танилцуулга: оланзапины концентрацаас үл хамааран метаболизмыг тамхи, карбамазепин өдөөж өгдөг. СҮР1А2 /омепразол, рифампин/ эсвэл бусад эмүүд глюкоуранил трансфераза ферментийг идэвхжүүлэгчид оланзапины клиренсыг ихэсгэнэ. Олазапины клиренсын гэрэлд мэдрэгших нь ихсэлт ажиглагддаг. Эмнэл зүйн үр дагавар нь хязгаарлагдмал байж болох боловч шаардалагтай бол оланзапины тунг нэмэгдүүлж болно.
- СҮР1А2 дарангуйлах: Флувоксамин нь СҮР1А2-ийн өвөрмөц дарангуйлагч тул оланзапины метаболизмыг их хэмжээгээр дарангуйлна. Иймд оланзапиныг флувоксаминтай хэрэглэхэд сийвэн дэх тунгийн концентраци тамхи татдаггүй эмэгтэй 54%, тамхичин эрэгтэйд 77% ихсэнэ. Оланзапины дарангуйлагчид цифрофлоксацин, кетоконазолтой хамт оланзапин хэрэглэхдээ бага тунгаар хэрэглэнэ. Оланзапиныг СҮР1А2 дарангуйлагчидтай хамт хэрэглэх бол тунг бууруулна.
- Биохүртэхүй буурах: идэвхжүүлсэн нүүрс оланзапины биохүртэхүйг 50-60% бууруулах тул оланзапин хэрэглэхээс 2 цагийн өмнө ууна.
- Флуоксетин ( СҮР1А2 дарангуйлагч ), ходоодны хүчил саармагжуулагч (хөнгөн цагаан, магнийн исэл) , циметидин зэргийг оланзапины кинетикт сөргөөр нөлөөлдөг талаар гүйцэд мэдээлэл байхгүй.
- Этанол нь оланзапины кинетикт нөлөө үзүүлэхгүй. Этанол oланзапинтай хамт хэрэглэхэд хэт тайвшрах байдал нэмэгдэх ба нэмэлт эмийн нөлөө илэрч болно.
- Флуокситин их тунгаараа (60 мг дан тунгаар эсвэл өдөрт 60 мг-аар 8 хоног) оланзепины концентрацыг нэмэгдүүлэх (16%/ болон клиренсийг /16%) бууруулна.Энэ хүчин зүйлийн нөлөөллийн хэмжээ тогтмол санал болгож байгаа бол хувь хүн учраас тун өөрчлөлт хоорондын хувьсал харьцуулахад бага байна.
- Уг эмийн шимэгдэлтэнд хоол ундны зүйл нөлөөлөхгүй.
- Оланзапины бусад эмийн бэлдмэлийн харилцан нөлөөлөл
- Оланзепиныг эпинефринтэй хамт хэрэглэхгүй. Эпинефрины α-рецептор хориглох, β-рецептор идэвхжүүлэх үйлдэл зэрэг нь даралт уналтыг ихэсгэж болно.
- Спиртийн төрлийн ундаа, эмийн хамааралт, цусны даралт бага, зүрхний цохилт удааширсан, амьсгалын хэм алдагдсан, төв мэдрэлийн систем дарангуйлагдсан өвчтөнд хэрэглэхдээ болгоомжлох шаардлагатай.
- Паркинсоны өвчин, оюун санааны хомсдолтой хүнд паркинсоны эсрэг бэлдмэлүүдтэй хамт хэрэглэхгүй.
- QT интервалыг ихэсгэх эмийн бэлдмэлүүдтэй хамт хэрэглэхдээ болгоожилно.
- Оланзапин нь дофамины эсрэг шууд, шууд бус үйлдэлтэй эмүүдийн антагонист.
- Оланзапин нь in vitro-d СҮР450 изоферментийг дарангуйлдаггүй. Иймд дараах бэлдмэлүүдтэй хамт хэрэглэхэд метаболизмыг дарангуйлах нөлөө үзүүлэхгүй: гурван цагирагт антидепрессант (имипрамин, десипрамин-СҮР2D6 замд ихэвчлэн нөлөөлдөг), варфарин (СҮР1А2), диазепам (СҮР3А4, 2С19)
- Оланзапиныг лити, биперидины идэвхжүүлэгчидэд харилцан нөлөөлөл ажиглагдаагүй.
- Оланзапины in vitro судалгаанд элэгний микросомын үзүүлэлтээр вальпроатыг глюкоронжих метаболизмын замыг дарангуйлдаг нь харагдсан. Гэхдээ in vitro-д оланзапины метаболизмд вальпроат бага зэрэг нөлөөлсөн. In vivo-д оланзапиныг 2 долоо хоног 10 мг тунгаар хэрэглэхэд вальпроатын сийвэн дэх тогтмол концентрацид нөлөө үзүүлээгүй ч оланзапиныгхэрэглэхэд вальпроатын тунг зохицуулах шаардлагатай.
Ерөнхий анхааруулга
- Оланзапиныг хэрэглэхэд нойрмоглох толгой эргэх шинж тэмдэг илрэх тул машин, тээврийн хэрэгсэлтэй ажиллахдаа болгоомжтой байна.
- Цус судлалын үйлдэл: оланзапины эхний тунг титрлэх хугацаанд нь толгой эргэх, зүрхний цохилт олширох шинж бүхий ортостатик гипотензийг өдөөх болон өвчтөн ухаан алдаж болно. Оланзапиныг доод тал нь 5 мг тунгаар ууж хэрэглэхэд ортостатик гипотензи, ухаан алдалт илрэнэ.
- Трансаминаз ихсэлт: уг эмийг хэрэглэх үед трансаминаз ихсэж болно. Иймд бэлдмэлийг элэгний хүнд эмгэгтэй, элэгний хоргүйжүүлэх ялгаруулах үйл ажиллагаа алдагдсан болон өмнө нь элэг хордуулах бэлдмэл хэрэглэж байсан өвчтөнд болгоомжтой хэрэглэнэ.
- Биеийн хэмийн өөрчлөлт: биеийн хэм буурах, биеийн чадварт сэтгэц нөлөөт эмүүд голлон нөлөөлдөг. Оланзапинаас үүдэн биеийн хэм нэмэгдэх тул зохих тусламж үзүүлэх үүднээс антихолерин үйлдэлтэй эм бэлдмэлийг, шингэн нөхөх бэлдмэлтэй хамт хэрэглэхийг зөвлөнө.
- Амиа хорох: шизофрени болон туйлт эмгэгийн эмх замбараагүй байдал нь угаасаа амиа хорлох оролдлого боломж мөн тул өндөр эрсдэлтэй өвчтөнд эмийн эмчилгээтэй хамт ойрын хяналт тавих шаарлагатай.
- Оланзапины эмчилгээнд цаг хугацааны венийн судасны тромбоэмболи маш ховор тохиолдоно. Хэрэв венийн судасны тромбоэмболи үүсэх эрсдэлт хүчин зүйл бий бол оланзапин тохиромжгүй.
- Лейкопени, нейтропеи, агранулоцитоз: эмнэл зүйн туршилт болон зах зээл дэх судалгаагаар сэтгэц нөлөөт эм бэлдмэлийг олазапинтай хам хэрэглэхэд яваандаа лейкопени\ нейтропени үүсэж байсан. Мөхлөгт эсгүйдэх ч мөн тэмдэглэгдсэн. Цагаан эс, ялтэс эсийн тоо цөөрөх нь цагаан эс ялтас эсийн тоо цөөрөхөд нөлөөлдөг эм бэлдмэл хэрэглэж байсан өгүүлэмжтэй, цагаан эсийн тоо цөөх байсан өвчтөн боломжит эрсдэл болдог. Хэрэв өвчтөн цагаан эс, ялтас эсд нөлөөлөх эм бэлдмэл хэрэглэж байсан бол оланзапин эмчилгээ эхлэхийн өмнө эсвэл эмчилгээний явцад эхний цөөн саруудад цусны эсийн тоог хянах шаардагатай ба өөрчлөлт гүн илэрвэл бусад эмийн бодисоор солих арга хэмжээ авна. Өвчтөнд шинжилгээнд ялтас эсийн тоо цөөрөх илэрвэл халууралт болон бусад шинж тэмдэгийг нягтлан дээрх шинж илэрвэл нэн даруй хандахыг анхааруулах. Өвчтөнд ялтас эсийн тоо хүнд хэлбэрийн шинж илэрвэл эмчилгээг зогсоон цусны эсийн тоог сэргээх эмийн бэлдмэл хэрэглэнэ.
- Энэ тохиолдолд бэлдмэлийг сэтгэл уналт, хоёр туйлт эмчлэхэд хэрэглэж байна
- Өвчтөнд плацебо хяналтын бүлэг, эмнэл зүйн судалгаагаар сэтгэл уналын эсрэг бэлдмэл хэрэглэж буй плацебо бүлэгт 24 болон түүнээс дээш насныханд амиа хорлох сэдэл ихээр ажиглагдсан. Амиа хорлох сэдэл нь ≥65 насныхаас ≥25 насанд буурах хандлагатай.
- Сэтгэл гутралын шинж тэмдэг бүхий өвчтөнд амиа хорлох сэдэл хийх эрсдэлтэй. Өвчтөнд энэ төрлийн сэдэл үүсэх үед эмчилгээнд эмийн тунг тааруулах шаардлагатай.
- Айдас түгшүүр, ухуулга, өдөөх, догширох, цочромтгой болох, дайсагнал, хөөрөл, цочромтгой, aкатик зэрэг сэтгэц тайван бус байдлын талаар мэдээлсэн байна. Өвчний хамт энгийн харилцаа нь тодорхой амиа хорлох сэдэл, амиа хорлох оролдлого, өөрөө хохирох зан төлөвийн шинж тэмдгийг сэдрэл өвчтөнд байсан нь мэдээлэл ороогүй байна. Өвчтөний өвчний өөрчлөлтийг болгоомжтой ажиглаж байх ёстой, ийм шинж тэмдэг сэдрэл бий болвол, эмийн тунг аажмаар бууруулах цаашид зогсоох арга хэмжээ авна.
- Тун хэтэрснээс амиа хорлох сэдэл бий болж болох тул өвчтөнд эмчилгээг эхлэхдээ бага тунгаар эхлэх нь зүйтэй.
- Өвчтөнд эмчилгээг хийхдээ амиа хорлох сэдэл үүсч болзошгүйг асран хамгаалагчид нь сайтар ойлгуулж урьдчилан сэргийлэх шаардлагатай.
Тусгай анхааруулга
- Нейролептик Малигнант Синдром (НМС) – НМС сэтгэл мэдрэлийн эм хэрэглэдэг аминд халтай нөхцөл байдал. Оланзапиныг хэрэглэж байхад НМС илэрсэн тохиолдол байдаг. Гол эмнэлзүйн шинжүүд нь хэт халуурах, булчингийн чангарал, хэт цочромтгой байдал мөн ургал мэдрэлийн тогтворгүй байдлыг илтгэх шинж тэмдэгүүд (тогтворгүй судасны лугшилт, цусны даралт, зүрхний цохилт удаашрах, хэт хөлрөх, зүрхний хэм алдалт зэрэг). Мөн нэмэлт шинж тэмдэгүүд илэрч болно. Жишээ нь: креатинин фосфокиназа ихсэх, миоглобинури (шээсэнд миоглобин уураг илрэх) болон цочмог бөөрний дутагдал. Хэрвээ өвчтөнд НМС- ийн шинж тэмдэг болон зовиурууд илэрч байвал аль эсвэл өөр ямар нэгэн зовиургүйгээр удаан хугацаагаар маш өндөр халуурч байвал сэтгэл мэдрэлийн эмүүдийг, жишээ нь: оланзапиныг яаралтай зогсоох шаардлагатай. Хэрвээ өвчтөн НМС-ээр өвдөөд эдгэрсэний дараа сэтгэл мэдрэлийн эмчилгээ хийх шаардалагатай болвол урьд өмнө нь хэрэглэж байсан эмнүүдийг маш сайн бодолцож үзэх шаардлагатай. Өвчтөнийг НМС-ийн дахин сэдрэл үүсэхээс сэргийлэн байнгын хяналтанд байлгана.
- Оланзапиныг оюуны хомсдолтой холбоотой сэтгэл мэдрэлийн өвчинд, сэтгэл санааны өөрчлөлтөнд орсон өвчтөнд хэрэглэхийг сайшаадаггүй ба уг эмийг ийм бүлгийг хүмүүсд хэрэглэхийг зөвлөдөггүй. Учир нь нас баралтыг ихэсгэдэг нь тархи нугасны гэмтэлийн эрсдэлт ихэсдэгтэй холбоотой.
- Туршилтын бүлэгт оюуны хомсдол болон сэтгэл санааны өөрчлөлттэй өндөр настангуудад оланзапиныг хэрэглэн эм орлуулах өөр бодис хэрэглэсэн бусад хүмүүстэй харьцуулахад нас баралтын тохиолдол 2 дахин их байсан. (78-аас дээш) Нас баралт их байсан нь оланзапиныг хэрэглэсэн тунтай (дундаж тун 4.4 мг) холбоогүй юм.
- Нас баралтын түвшинг өндөр байлгаж буй эрсдэлт хүчин зүйлс нь 65-аас дээш нас, залгихад хүндрэлтэй байх, тайвшруулах эм хэрэглэх, тэжээлийн дутагдал болон усгүйжилт, мөн уушигны өвчнүүд (уушигны хатгалгаа) болон бензодиазепиныг хавсарч хэрэглэсэн байдал. Гэсэн хэдий ч эдгээр нөлөөлөх хүчин зүйлсээс үл хамааран оланзепины эмчилгээ хийлгэсэн өвчтнүүдийн дунд нас баралтын тохиолдол плацебо хэрэглэсэн өвчтнүүдээс их байгаа юм. Бусад орнуудын ажиглалтаар сэтгэц нөлөөт эмтэй адил өргөн хэрэглээний сэтгэц нөлөөт эмүүдээс шалтгаалсан нас баралтын тоо нийтлэг бус ихсэж байгааг тогтоожээ.
- Эмнэлзүйн ижил туршилтуудад, тархины судасны хүндрэлүүд ( цус харвалт, түр зуурийн ишеми), нас баралт зэрэг бүртгэгдсэн байна. Оланзапий эмчилгээ хийлгэсэн өвчтөнүүдийг плацебо хэрэглэсэн өвчтнүүдтэй харьцуулахад тархины судасны хүндрэлийн тохиолдол 3 дахин ихэссэн. Бүх тархины судасны хүндрэл тохиолдсон оланзепин болон плацебо хэрэглэсэн өвчтөнүүдэд урьд нь нөлөөлөх хүчин зүйлс байжээ. 75-аас дээш настай, судасны / холимог хэлбэрийн оюуны хомсдолтой зэрэг нь оланзепиний эмчилгээнээс шалтгаалсан тархины судасны хүндрэлд хүргэх эрсдэлт хүчин зүйлс болсон байна. Энэ туршилтаар Оланзапин үр дүнтэйг тогтоож чадаагүй.
- Эрүү нүүрний саажилт: нэг жилийн хугацаанд хийсэн судалгаагаар оланзапиний эмчилгээний явцад ховор тохиолдолд саажилт үүсч байжээ. Эрүү нүүрний саажилт нь урт хугацааны сэдрээлтийн улмаас үүсдэг хэдий ч оланзапиний эмчилгээний үед өвчтөнд энэ эмгэгийн шинж тэмдэг илэрвэл тунг багасгах эсвэл эмчилгээг зогсоох арга хэмжээ авах хэрэгтэй. Тэдгээр шинж тэмдгүүд нь эмчилгээг зогсоосны дараа багасах эсвэл бүр ихсэж болдог. Энэ эмгэгийн тархалт нь настайчууд, ялангуяа настай эмэгтэйчүүдэд их тохиолдох хандлагатай байдаг. Эрүү нүүрний гажиг үүсгэх эрсдэл нь эмчилгээний хугацаа ихсэх болон нийт сэтгэц нөлөөт эмийн хуримтлагдах, тун нэмэгдэхийн хэрээр маргаангүй ихсэж байна гэж үзжээ.
- Сэтгэл хөөрлийн эсрэг эмчилгээний үед, өвчтөний биеийн байдал сайжрах хүртэл хэдэн өдрөөс хэдэн 7 хоног шаардагдаж болно. Энэ хугацаанд өвчтөнүүдэд ойр ойрхон хяналт тавих хэрэгтэй.
- Түгээмэл биш ч зарим нас баралтын тохиолдолд гипергликеми, чихрийн шижингийн урьдал эсвэл сэдрэл нь кетоацидоз эсвэл ком болсонтой холбоотой байдаг. Зарим тохиолдолд биеийн жин нэмэх нь урьдал хүчин зүйл нь бас болж өгдөг. Сэтгэл хөөрлийн эсрэг эмчилгээний удирдамжид дурдсан зохих арга хэмжээний хяналтыг тавьж байх нь чухал юм. Оланзапинийг хэрэглэх үед гипергликемийн шинж тэмдэгүүдийг (жишээлбэл шээс задгайрах, хэт их уух, хэт их идэх болон ядралт) анхаарах нь зүйтэй ба чихрийн шижинтэй эсвэл чихрийн шижин өвчний эрсдэлт бүлгийн хүмүүсийн глюкозийн хяналт алдагдахаас сэргийлж тогтмол хянах хэрэгтэй. Мөн жинг тогтмол хянах хэрэгтэй. Жорыг олгогч эсвэл бусад эрүүл мэндийн ажилтнууд нь өвчтөн болон тэдгээрийн гэр бүл, асран халамжлагчидад оланзапиний эмчилгээтэй хавсарч илрэх гаж нөлөөнүүдийг тайлбарлах хэрэгтэй ба ам хуурайших, хэт их уух шээс задгайрах болон ойр ойрхон шээх гэх мэтийн шинж тэмдэг илрэхэд эмчилгээг зогсоох талаар мэдэгдэх хэрэгтэй.
- Эм орлуулах бодисын оролцоотой хийгдсэн эмнэлзүйн туршилтаар оланзепинаар эмчлэгдсэн өвчтнүүдэд өөхний солилцоонд өөрчлөлт гарсан нь ажиглагдсан. Өөхний солилцооны өөрчлөлтийг эмнэлзүйд тохируулан хянах ба ялангуяа өөхний солилцооны алдагдалтай хүмүүс болон өөхний солилцооны эмгэгт өртөх магдлалтай эрсдэлт бүлгийн өвчтөнүүдийг хянана. Оланзепин зэрэг сэтгэц нөлөөт эмээр эмчлэгдэж буй өвчтөнүүдэд сэтгэц нөлөөт эмийн хэрэглээний удирдамжын дагуу өөхний солилцоог тогтмол хянах ёстой.
- Oланзины хэрэглээг гэнэт зогсоосон үед хөлрөх, нойргүйдэх, чичрэх, түгших, дотор муухайрах, бөөлжих зэрэг цочмог үеийн шинжүүд маш ховор (≥1/10,000 аас <1/1,000) илэрдэг. Энэ эмийг хэрэглэхээ зогсоохдоо тунг аажмаар буулгах ёстой гэж үздэг.
- Oланзиныг дофамины агонисттай хамааралт сэтгэцийн эмгэгтэй Паркинсоны өвчнүүдэд хэрэглэх нь тохиромжгүй юм. Клиникийн туршилтанд, Паркинсоны шинж тэмдэгүүд хүндэрч хий юм харах нь түгээмэл байсан ба плацебо хэрэглэсэн өвчтнүүдтэй харьцуулахад түгээмэл, илүү давтамжтайгаар илэрч байсан ба Oланзин нь сэтгэцин эмгэгийн шинж тэмдэгийн эмчилгээнд плацебогоос илүү үр дүнтэй биш байсан. Эдгээр эмийн туршилтанд өвчтнүүд эхлээд Паркинсоны эсрэг үйлчилгээтэй эмийн бодисуудыг (дофамин агонист) хамгийн бага үйлчилгээ үзүүлэх тунг тогтвортой хэрэглэж судалгааны туршид Паркинсоны эсрэг эмийн бодис болон тунг өөрчлөхгүй хэрэглэсээр байсан. Oланзиныг эхлээд 2,5 мг/өдөр өгсөн ба ажиглагчын үнэлгээнээс хамаарч 15мг/өдөрт хүртэл титрлэж байсан.
- Цочмог зүрхний шигдээс: Оланзапины маркетингийн дараах тайланд оланзапиныг хэрэглэдэг өвчтнүүдэд гэнэтийн зүрхний шигдээс үүсэж байсныг мэдээлжээ. Ахин нягталсан хяналтийн бүлгийн хүмүүсийг ажиглахад оланзапины эмчилгээнд хамрагдсан өвчтнүүд, сэтгэл хөөрлийн эсрэг эмийн эмчилгээнд хамраагдаагүй өвчтнүүдтэй харьцуулахад гэнэтийн зүрхний шигдээс үүсэх магадлал хоёр дахин их байжээ. Судалгааны нэгтгэсэн дүгнэлтийн дагуу оланзапины эрсдэл тодорхойгүй сэтгэл хөөрлийн эсрэг бэлдмэлүүдийн эрсдэлтэй ижил гарсан байна.
Жирэмсэн, хөхүүл эхийн хэрэглээ
- Жирэмсэн эхэд хийсэн уг эмийн хангалттай судалгаа байхгүй. Энэ эмийн жирэмсэн эхэд тератоген нөлөө үзүүлдэг эсэх нь тодорхойгүй.
- Жирэмсний гурав дахь гурван сард сэтгэц нөлөөт бэлдмэл хэрэглэх нь нярайд экстрапирамид эсвэл нааш цааш шинж тэмдгүүд үүсэх эрсдэлтэй байдаг. Энэ нь нярай тайван бус болох, гипотони, салганах, нойрмоглох, амьсгалын замын бэрхшээл үүсэх, хөдөлгөөн эмх замбараагүй болсон гэсэн тайлан байдаг. Эдгээр ноцтой хүндрэл харилцан адилгүй байх зарим тохиолдол нярайг эрчимт эмчилгээний дэмжлэг үзүүлэх, удаан хугацаагаар эмнэлэгт хэвтэх шаардлага гардаг. Тиймээс оланзапиныг жирэмсэн эхэд хэрэглэвэл урагт сөрөг нөлөө үүсэх эрсдэл бий болж болзошгүй.
- Жирэмсэн эхэд хийсэн эмийн хангалттай судалгаа байхгүй тул хэрэв эхэд зайлшгүй хэрэглэх шаардлагатай бол эхэд үзүүлэх эерэг нөлөө болон урагт үзүүлэх сөрөг нөлөөг сайтар тооцох шаардлагатай.
- Жирэмсэн эхэд сэтгэц нөлөөт эм /мөн оланзапин/ -ийг жирэмсний гурав дах гурван сард хэрэглэвэл ховор тохиолдолд нярайд салганах, хөдөлгөөн ихсэх, сулбагар болох нойрмоглох шинж илэрч болно.
- Хөхүүл эхэд хийсэн судалгаагаар оланзапин нь хөхний сүүгээр ялгардаг гэж үздэг. Эхийн хэрэглэсэн оланзапины 1,8% нярайд нөлөөлдөг гэсэн тооцоо бий. Оланзапин хэрэглэж буй бол нярайг хөхөөр тэжээх шаардлагагүй
Хүүхдийн хэрэглээ
- Оланзапиныг 18 хүртэлх насны хүүхдэд хэрэглэсэн аюулгүй байдал, үр дүнгийн талаарх мэдээлэл дутмаг тул хэрэглэхийг зөвлөдөггүй. Өсвөр үеийнхэнд (13-17 нас ) богино хугацааны хэрэглээ хязгаарлагдмал байдаг.
- Оланзапиныг 2,5-аар эхлээд 20 мг/өдөр тунгаар хэрэглэнэ. Эм хэрэглээний үед насанд хүрэгчдийн нэг адил биеийн жин нэмэгдэх нь ажиглагдана.
- Нийт холестерин, LDL холестерол, триглицерид, элэгний трансфераз зэргийн өөрчлөлт нь насанд хүрсэн хүнтэй харьцуулахад илүү байсан.
Хадгалалтанд тавигдах шаардлага
- Хүүхдээс хол байлгана.
- Санамсаргүй байдлаас болж эмийн савлагааг өөрчлөх нь эмийн чанарт нөлөөлж болзошгүй.
- 15 0С-30 0С хэмд гэрлийн шууд тусгалгүй хуурай газар хадгална.
Бусад
- Хорт хавдар – хулгана, харханд судалгааны үр дүнд тулгуурлан оланзепин хавдарт нөлөөлдөггүй гэж дүгнэсэн байна. Хөхний булчирхайн хавдар нэмэгдсэн нь бусад солиорлын эсрэг эм удаан хугацааны хэрэглээний дараа эмэгтэй хулгана, хархад үүссэн бөгөөд энэ нь пролактинтай хамааралтай. Мэрэгч амьтдын пролактин тулгуурласан дотоод шүүрлийн хавдар илэрсэн нь хүний эрсдэлд хамааралтай нь тодорхойгүй байна.
- Мутаген – оланзапин нь хөхтөн амьтанд in vivo, in vitro-д бактерийн мутацийн шинжилгээ болон стандарт тестээр бүрэн хэмжээний мутац үүсгэх эсвэл кластоген шинж чанаргүй.
- Нөхөн үржихүй – ууж хэрэглэх жирэмслэлээс хамгаалалт, харханд нөхөн үржихүйн үйл ажиллагааны судалгаагаар, эрд3 мг / кг / хоног тунгаар (11, тунгаар нь буурсан 22.4 мг / кг / хоног, эмэгтэйд хамгийн их санал болгосон 1.5 дахин тус тус) буурсан. Оланзапин өндгөн эс үүсэлтийг саатуулж болно
- Тератоген үйлдэл: оланзапин тератоген үйлдэлгүй. Эр харханд тайвшруулах нөлөө ажиглагдсан. 1,1 мг/кг (хүнд хэрэглэх дээд тунг 3 удаа) хэрэглэхэд харханд 3 мг/кг (хүнд хэрэглэх дээд тунг 9 удаа ) тунгаар орооны мөчлөгт нөлөөлсөн.
- Туршилтын нохойд өндөр тунгаар (хүний өдрийн тунг 24-30 удаа) хэрэглэхэдзахын цусны эсийн тоо цөөрөх ба тунгийн хамааралтайгаар хоол тэжээлийн хяналттай хулганад лимфоцит, нейтрофил эсийн тоо хоёрдогчоор цөөрөх нь ажиглагдсан. Дахилтат нейтропени, анеми үүсэх нь цөөхөн нохойд хүнд өдөрт хэрэглэх тунгаар 1-10 сар хэрэглэснээс 24-30 дахин их байсан.
- Цусны шинжилгээнд цагаан эсийн тоо цөөрч байгаа нь оланзапин нь ясны чөмөгний үйл ажиллагаанд нөлөөлж байж болзошгүй юм.
- Туршилтын амьтанд хийсэн судалгаагаар эсийн дархлаа буурах үзэгдэл ажиглагдсан гэсэн тэмдэглэл бий.
- Фармакодинамик үзүүлэлт: солиорол болон хоёр туйлт эмгэгтэй хавсарсан үед плацебо бүлэг волфроат хагас натри (дивалпроэкс)-ыг солиорол 3 долоо хоногоос дээш үргэлжилсэн үед дээд зэргийн үр дүнтэй нь тогтоогдсон.Оланзапиныг тэнэгрэл, сэтгэл гутралын шинж тэмдэгтэй өвчтөнд хэрэглэн галоперидолын үр дүнтэй харьцуулахад 6, 12 дахь долоо хоногт намжмал болж байсан. 2 долоо хоногийн хамгийн багадаа лити эсвэл вальпроатаар эмчлэгдсэн өвчтөнүүдийн эмчилгээний судалгаагаар оланзапин 10 мг (лити, эсвэл вальпроат нь CK-эмчилгээ) -ийн нэмэлт 6 долоо хоногийн дараа лити эсвэл вальпроат эмийн эмчилгээ хийгдэх илүү шунал шинж тэмдгийг бууруулах илүү үр дүнтэй нь харагдсан.
ХАДГАЛАЛТ
- 15 0С-30 0С хэмд битүү саванд хадгална.
ДУУСАХ ХУГАЦАА
- үйлдвэрлэснээс хойш 24 сар
САВЛАЛТ
- Зирепин шахмал 10 мг – 56 шахмал
