Прегабалин – Pregabalin
Хэрэглэх заалт
ХЭРЭГЛЭХ ЗААЛТ
- Хэсэгчилсэн уналттай, хоёрдогч шинж тэмдэг илрээгүй насанд хүрэгчидэд нэмэлт эмчилгээнд хэрэглэнэ.
- Эпилепси
- Фибромиалгийн өвдөлтөнд тус тус хэрэглэнэ.
Эсрэг заалт
ХОРИГЛОХ ЗААЛТ, УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭЛТ
- Хориглох заалт
Прегабалин, түүний найрлага дах нэгдэлд хэт мэдрэг бол хэрэглэхийг хориглоно.
- Судасны хаван
Прегабалиныг прегабалинд хэт мэдрэг, өвөрмөц нэгдэлд хэт мэдрэг, өвчтөнд хориглоно. Прегабалин, габапентин хооронд зөрмөл хэт мэдрэгшлийн урвал үүсэх нь тодорхойгүй, гэхдээ эдгээр эмүүд хими, бүтцийн хувьд ижил. Эмнэл зүйн дараах туршилтанд хэт мэдрэгшлийн урвал (улайлт, чонон хөрвөс, тууралт, амьсгаадах, жихүүдэс хүрэх), аминд аюултай судасны хаван үүссэн гэж тэмдэглэгдсэн. Эдгээр урвалууд илэрсэн даруйд прегабалины эмчилгээг зосгооно. Судасны хавангийн өгүүлэмжтэй өвчтөнд прегабалиныг болгоомжтой хэрэглэнэ. Судасны хаван үүсгэж болзошгүй эмийн бэлдмэлтэй хамт хэрэглэх нь прегабалины эрсдлийг нэмэгдүүлж болно.
- Сэтгэл гутрал, амиа хорлолт
Эпилепсийн эсрэг эмүүд (ЭЭЭ) ба түүнээс прегабалины хэрэглээнд амиа хорлох сээл үүсэх эрсдэл ихсэх ба эдгээр эмүүдийг хэрэглэж байгаа өвчтөнд ямар нэг шинж тэмдэг илэрдэг.
Заалтын дагуу өвчтөнд ЭЭЭ эмчилгээний үед сэтгэл гутралын шинж, амиа хорлох сэдэл, сэтгэл хөдлөл, зан төрхийн хэвийн бус байдал зэргийг сайтар хянах нь зүйтэй. 11 төрлийн ЭЭЭ хэрэглэн 199 плацебо хяналтын бүлэгтэй эмнэл зүйн туршилтанд санамсаргүй түүврээр ЭЭЭ бүхий нэг өвчтөнд ойролцоогоор хоёр удаа амиа хорлох бодол төрөх, сэтгэл зүйн өөрчлөлтийн эрсдэл (RR 1.8, 95% CI:1.2, 2.7 тохируулсан) плацебо хяналтын бүлэгтэй харьцуулахад илэрсэн. Эдгээр туршилтын үргэлжлэх хугацаа дунджаар 12 долоо хоног, амиа хорлох сэдэл, сэтгэл санааны өөрлчлөлт ЭЭЭ эмчилгээт өвчтөний 27,863 буюу 43%, плацебо бүлэгт 16,029 буюу 0,24% ба эмчилгээт 530 өвчтөн тутамд амиа хорлохыг завдах 1 тохиолдол бүртгэгдсэн. Туршилтаар эмэн эмчилгээт бүлэгт амиа хорлохыг завдал 4 бол плацебо бүлэгт илрээгүй байгаа нь эмийн нөлөөнд амиа хорлохыг завдал харьцангуй бага байгаа нь ажиглагдсан. Амиа хорлох сэдэл эмчилгээний эхний нэг долоо хоногт илрэн цааш хэвээр үргэлжилсэн. Учир нь ихэнх туршилтууд 24 долоо хоног үргэлжилсэн тул 24 долоо хоногийн үзүүлэлтээр дүгнэх боломжгүй юм. Амиа хорлох сэдэл төрөлт нь ихэнх шинжилгээнд хамрагдсан эмүүдийн дунд тогтвортой байдаг. Үйлдлийн олон төрлийн механизмтай ЭЭЭ эмүүдэд үүсэх эрсдлийн илрүүлэлт ЭЭЭ-д хэрэглэх заалтын бүх зүйлд хамаарна. Эмнэл зүйн туршилт судалгаанд эрсдэл наснаас (5-100 нас) хамаарахгүй нь тогтоогдсон. Эмнэл зүйн туршилтаар амиа хорлох сэдэл, сэтгэл санааны өөрчлөлтийн эрсдэл сэтгэцийн бусад нөхцөлүүдээс илүүтэй эпилепсид өндөр байдаг ч үнэмлэхүй эрсдэл өөр ба эпилеси, сэтгэцийн бусад эмгэгүүдэд ижил байна. Эпилепси, бусад өвчнүүдэд ЭЭЭ хэрэглээнд өвчлөл, нас баралт, амиа хорлох сэдэл, сэтгэцийн өөрчлөлтийн эрсдэл нэмэгдэлт холбоотой. Амиа хорлох сэдэл, зан төрхийн өөрчлөлт нь тухайн өвчтөнд илрэх нь өвчтэй байхтай холбоотой байж болох юм. Иймээс эдгээр шинж тэмдэгүүдийг сайтар ялган, ямар нэг нэмэлт шинж тэмдэгийн илрэлд сайтар хяналт тавина. Өвчтөн болон асран хамгаалагчид амиа хорлох бодол, зан үйлийн эрсдэлийг нэмэгдүүлж, сэтгэлийн хямрал үүсэх, муудах, амиа хорлох бодол үүсэх, зан авирын зан үйлийн өөрчлөлт, сэтгэл санаа, зан үйлийн бусад өөрчлөлтүүд зэргийг анхаарч мэдээлэхийг зөвлөнө. Прегабалины тун өвчтөнд үүсэх тун ихдэх эрсдэлийг бууруулахын тулд өвчтөнийг сайн менежментэд нийцсэн хамгийн бага хэмжээтэй байх ёстой
- ТМС дарангуйлагдах, жолоо барих, механизмтай ажиллах, этанолын хордлого
Прегабалин ТМС дарангуйлах шинж элбэг үзүүлснээр толгой эргэх, нойрмоглох шинж үүснэ. Прегабалин өвчтөний сэтгэцийн болон сэтгэл зүйн гүйцэтгэлд сөргөөр нөлөөлөх эсэхийг мэдэх хүртэл сэтгэцийн сэрэмжтэй байж бусад үүрэг даалгаврыг гүйцэтгэх, жолоо барих, механизмтай болгоомжтой ажиллахыг анхааруулна. Өвчтөнд прегабалин хэрэглэхэд нэмэлтээр нойрмоглох боломжтой тул этанолын хордлого үүсэлтээс зайлсхийн этанолтой хамт хэрэглэхгүй.
- Бодисын хэрэглээ
Прегабалин бие бялдар, физиологийн хувьд ялгаатай ба бодисын хэрэглээний өгүүлэмжтэй өвчтөнд маш болгоомжтой байх ёстой. Прегабалин эмийн бодисын идэвхтэй рецепторын талаар мэдэхгүй тул эмч ТМС-д нөлөөт эмүүдийг бодисын хэрэглээний өгүүлэмжтэй өвчтөнд буруугаар ашиглах, буруугаар ашигласнаас үүдэн илрэх (тэсвэржилт, тун ихсэх, донтох) шинжүүдийг болгоомжтой үнэлнэ.
- Хэрэглээг гэнэт зогсоох
Прегабалин удаан хугацааны хэрэглээний дараа татах эрсдлийг бууруулахын тулд гэнэт зогсоож болохгүй. Прегабалины тунг аажим багадаа 1 долоо хоногийн дэглэмээр бууруулна.
- Бөөрний эмгэг, бөөрний дутагдал
Прегабалиныг бөөрний эмгэг, бөөрний дутагдалтай өвчтөнд болгоомжтой хэрэглэнэ. Прегабалин хувираагүй хэлбэрээр бөөрөөр голдуу ялгарах тул бөөрний үйл ажиллагаа буурсан үед хуримтлал үүснэ. Иймд бөөрний эмгэгтэй өвчтөнд тунг тохируулна.
- Өндөр настан
Прегабалиныг өндөр настанд маш болгоомжтой хэрэглэнэ. Өндөр настаны бөөрний үйл ажиллагаа буурсан байдаг тул бөөрний үйл ажиллагааны зэргээс хамааран тунг тохируулна. Эмнэл зүйн туршилтанд прегабалиныг эпилепси, мэдрэлийн эмгэгийн өвдөлтийн эмчилгээнд хэрэглэн шинжлэхэд өндөр настан, залуу хүний хооронд онцын ялгаа ажиглагдаагүй. Фибромиоалги эмнэл зүйн туршилтанд залуу хүн, өндөр настан (n=106) хамруулан үзэхэд гаж нөлөөний илрэл адилхан буюу мэдрэлийн талаас гарах шинж тэмдэгүүд толгой эргэх, нүд бүрэлзэх, эмгэгийн тэнцвэржилт, салганах, биеийн тогтвортой байдал, эмгэг нөхцөл, нас баралт шинжүүд илэрсэн.
Уналт, уналтын улмаас хугарал үүсч байсан өгүүлэмжтэй өндөр настай өвчтөнд Beer’s шалгуурын дагуу тохиромжгүй гэж үзсэн эмийн бэлдмэлийг эдгээр өвчтөнд сэтгэцийн эмгэгийн эмчилгээнд тэнцвэргүйтэл, сэтгэл хөдлөлийн эмгэг, ухаан алдах, уналт нэмэгдэх учир хэрэглэхээс зайлсхийнэ. Хэрэв уналт, гэмтэл үүсгэх эрсдэл нэмэгдүүлэх ТМС-д нөлөөт бусад эмүүд, прегабалин хэрэглэх ёстой бол уналтын эрсдлийг бууруулах бусад стратегийг хэрэгжүүлнэ. Beer’s судалгааны дүнд ТМС нөлөөлснөөр илэрч болох гаж нөлөөний улмаас креатинины клиренс 60мл\мин ихтэй өндөр настанд прегабалины тунг бууруулах хэрэгтэй. Бүх төрлийн нэгдсэн зохицуулалт холбоо (OBRA) нь урт хугацааны тусламж үйлчилгээт иргэдэд эмийн хэрэглээг зохицуулдаг. OBRA удирдамжинд таталдааны эсрэг зарим эмүүдийг уналтаас бусад (хоёр туйлт эмгэг, шизоидэвхи эмгэг, архаг мэдрэлийн эмгэгийн өвдөлт, мигрен) эмгэгийг эмчлэхэд хэрэглэж болно гэж заасан. Ямар ч нөхцөл байдлыг үл харгалзан тодорхойгүй хугацаанд хэрэглээг үргэлжлүүлэх нь тухайн нөхцөл байдал, түүний болзошгүй шалтгааныг баталгаажуулахад үндэслэнэ. Үр дүнг үнэлэх замаар үр дүнтэй байдал, хүлцэлийг тодорхойлох нь тунг тохируулахад хэрэглэнэ. Эмчилгээний тунг хянах нь хамгийн их боломжтой таталдааны эсрэг эмүүдэд шаардлагагүй. Сийвэн дэх крнцентраци хэвийн эсвэл бага, эмчилгээний үед сийвэнгийн концентраци хэвийн үед зан авирын өөрчлөлтийн шинж тэмдэг болох хордлогын шинж тэмдэг үүсч болно. Сийвэнгийн эмийн концентрацийг хэмжих нь хоруу чанарыг тодорхойлоход тусална. Сийвэн дэх концентраци өндөр, хортой бол тунгийн тохируулга хийнэ. Таталдааны эсрэг эмүүдийг хэрэглээнд элэгний үйл ажиллагаа алдагдах, цус алдалт, арьсны ноцтой тууралт үүсвэл эмийн хэрэглээг зогсооно. Таталдааны эсрэг эмүүд дотор муухайрах, бөөлжих, толгой эргэх, нойрмоглох, уйтгарлах, орчны баримжаа алдах, хоёр нүд бүрэлзэх, ядрах, хордлогот энцефалопати, анорекси, толгой өвдөлт үүсгэнэ. Эдгээр нөлөө нь уналтыг нэмэгдүүлэх эрсдэлтэй. Таталдааны эсрэг эмүүдийг зан төлөвийн өөрчлөлт, сэтгэл санаа тогтворгүй, сэтгэцийн эмгэгийн эмчилгээнд хэрэглэх бол эмийн хэрэглээг үе үе завсарлах, OBRA-ийн удирдамжийн дагуу эмийн хэрэгцээг баримтжуулах шаардагатай.
- Хүүхэд, нярайд
Хүүхэд, нярайд пргабалины үр дүн, аюулгүй хэрэглээ судлагдаагүй.
Төрсний дараах бэлгийн байжлын 7 хоногтой залуу амьтан пегабалин хэрэглэн судлахад нөхөн үржихүйн эмгэг (үржил буурах, бэлгийн бэлтгэл хугацаа удааширах), мэдрэл хордуулах (сурах\ ой санамж дутагалд орох, хөдөлгөөний идэвх буурах) нөлөө үүсгэсэн. Эдгээр нь хүнд нөлөөлөх нь тодорхойгүй. фибромиалгитай 12 түүнээс дээш насны 107 хүүхдэд прегабалин (75-450 мг\өдөр), плацебо хяналтад бүлэгтэй 15 долоо хоногийн судалгаанд өвдөлт дунд зэргийн болж сайжрахад 15 долоо хоногийн суурь хүртэлх өөрчлөлт прегабалин эмчилгээт өвчтөнг плацебо эмчилгээт бүлэгтэй харьцулахад харагдсан. Гэхдээ статистикийн хангалттай үр дүн өгөөгүй. Маш элбэг илэрдэг гаж нөлөөнд толгой эргэх, дотор муухайрах, биеийн жин нэмэх, ядрах шинжүүд багтана. Аюулгүй байдлын ерөнхий үзүүлэлт насанд хүрэгчидэд прегабалин хэрэглэх нь фибромиалгитай насанд хүрэгчидийн хэрэглээтэй ижил байв.
- Чихрийн шижин, зүрхний эмгэг
Зүрхний архаг дутагдалтай өвчтөнд прегабалины үнэлгээ хязгаарлагдмал, мөн прегабалиныг Нью-Йоркын зүрхний холбооны III, IV ангийн зүрхтэй өвчтөнд прегабалиныг болгоомжтой хэрэглэнэ гэж заасан. Тунгийн хамааралтай биеийн жин нэмэгдэх, захын хаван үүсэлт прегабалины эмнэл зүйн туршилтанд илэрсэн. Чихрийн шижинтэй 333 өвчтөнд прегабалин хэрэглэх 2 жилийн когорт судалгаанд биеийн жин 5,2кг-р нэмэгдсэн. Хяналтад, нээлттэй туршилтанд прегабалины эмчилгээнд гликеми хяналт алдагдсан нь харагдаагүй. Тиазолодины бүлгийн чихрийн шижингийн эсрэг эмүүд биеийн жин нэмэгдүүлэх, шингэн хуримтлуулах, зүрхний дутагдалын гол шалтгааныг улам хүндрүүлэх тул прегабалиныг хамт болгоомжтой хэрэглэнэ.
- Миопати рабдомиолиз
Рамбдимиолиз, креатинин кеназа өсөлт эмнэл зүйн өмнөх туршилтаар 3 тохиолдол илэрсэн. Булчингийн эмгэгийн эдгээр өөрчлөлт прегабалин хэрэглээнээс үүсэлт нь холбоогүй байж болно. Эмч өвчтөнд тайлбарлаагүй булчингийн өвдөлт, эмзэглэх, сулрах, ялангуяа булчингийн шинж тэмдэгүүд сэтгэл гутрал, халууралтай хамт тод илэрвэл шуурхай тайлагнах ёстой. Прегабалины эмчилгээнд хэрэв миопати оношлох, сэжиглэх, креатинин киназа конценатраци ихэсвэл хэрэглээг зогсооно.
- Глауком, нүдний өвчин
Хяналтад судалгаанд тунг үргэлжлүүлэн хэрэглэх тохиолдолд прегабалины эмчилгээнд нүд бүрэлзэх (6%), плацебо (2%) бүлэгт илэрсэн. Өвчтөнд харах чадварын өөрчлөлт илэрсэн тохиолдолд ойрын эрүүл мэндийн ажилтанд мэдэгдэхийг зөвлөнө. Хэрэв харааны өөрчлөлт илэрвэл цаашдын үнэлгээг авч үзэх шаардлагатай. өндөр давтамжтай илэрсэн тохиолдолд нүдний байдал, нүдний өвчлөлийг сайтар хянах нь зүйтэй.
- Төрөлт, эх барихын тусламж, жирэмсэн
Жирэмсэн үед прегабалин хэрэглэн сайтар хяналтад хангалттай судалгаа хийгдээгүй. Прегабалиныг харх, туулайд хүнд заагдсан 600мг\өдөр дээд тунгаар уулгахад прегабалины AUC 16 дахин, хордлогын шинжүүд илэрсэн. Харханд хийсэн туршилтанд прегабалин хээлтэй, хөхүүл үед хэрэглэхэд 100мг\кг тунд ургийн өсөлт зогсох, 250мг\кг тунд амьдрах чадвар алдагдсан. Насанд хүрэгчидэд мэдрэлийн зан төлөвийн (сонсголын мэдрэмж буурах) хэвийн бус байдал 250мг\кг тунд, үр тогтолт алдагдалт 1250мг\кг тунд илэрсэн. Жирэмсэн эмэгтэйп прегабалин төрөлтөд нөлөөлөх нь тодорхойгүй байна. Харханд төрсний өмнөх, дараах судалгаанд прегабалин тээлтийг удаашируулах, дистоци 50 дахин өртөлт хүний дундаж тунгаас илүү 600мг\өдөр тунд илэрсэн. Иймээс онолын хувьд өндөр тун, тун хэтрэлтийн үед төрөлт, тээлтэнд гаж нөлөө үүсэх эрсэлтэй.
- Хөхүүл
Хавдар үүсгэх эрсдэлтэй тул прегабалиныг хөхүүл үед хэрэглэхгүй. Амьтанд хийсэн судалгааны дүнд прегабалин хөхний сүүгээр ялгарснаар хавдар үүсгэх боломжтой нь тогтоогдсон хэдий ч хүний эмнэл зүйн судалгаанд гүйцэд дүгнэлт хараахан гараагүй. Хөхүүл эмэгтэйн хөхний сүүнд прегабалин бага хэмжээгээр хөхний сүүний тогтвортой концентраци эхийн цусны ийлдсэнд дэх хэмжээнээс ойролцоогоор 76% агуулагдана. Хэрэглээг тооцоолсноор 150мл/кг/өдөр сүү хэрэглэхэд прегабалины хөхний сүүнд ялгарах хоногийн дундаж тун 0,31мг/кг/өдөр ба эхийн тунгийн 7% байна. Сүүгээр ялгарсан прегабалины хөхүүл нярайд үзүүлэх нөлөө тодорхойгүй.
- Нөхөн үржихүйн эрсдэл
Прегабалин эмчилгээнд туршилтаар эрэгтэйд эр бэлгийн эсийн концентраци буурах эрсдэл үзүүлсэн. Санамсаргүй түүврийн, давхар нууцлалт, плацебо хяналтын бүлэгтэй судалгаанд прегабалины эр бэлэг эст үзүүлэх нөлөөг эрүүл эрэгтэйд прегабалин өдөрт 600мг тунгаар (n=111) эсвэл плацебод (n-109) 13 долоо хоногийн угаах хугацаатай 13 долоо хоног хэрэглэсэн. Хүмүүсийн протокол бүрд (прегабалин n=65, плацебо n=62) прегабалины бүлэгт ойролцоогоор 9% плацебо бүлэг 50%-д эр бэлэг эсийн концентрацийн бууралт 26 долоо хоногт илэрсэн. Прегабалин, плацебо бүлэг хоорондын ялгаа хөндлөнгийн урьдчилан тооцоолсон үнэлгээ 20% байв. Эр бэлгийн эсийн концентраци 50% хүртэл бууралт удаан үргэлжлэхгүй ба прегабалин зогсоосноос 3 сарын дараа нэмэгдсэн. Гэсэн хэдий ч 9 сар, 12 сар хэрэглэхэд эр бэлэг эсийн концентраци 50% бууралт 1 удаа илэрсэн. Энэд эл бэлэг эсийн морфологи, хөдөлгөөн, сийвэнгийн фолликул идэвхжүүлэгч гормон, тестостероны концентрацид плацебо бүлэгтэй хамрьцуулахад гаж нөлөө үзүүлээгүй. Эмнэл зүйн ач холбогдолтой үзүүлэлт тодорхойгүй