Төрөлхийн дархлаа тогтолцоо
Тодорхойлолт
Эмгэг төрүүлэгч бичил биетний эсрэг тэмцэж тэдний халдвараас бие махбодыг хамгаалж буй дархлаа тогтолцоо, тэдгээрт ашиглаж буй химийн бодис, хариу урвал, хариу урвалд оролцож буй эдүүдийг хамгаалалтын гурван шугаманд хувааж үздэг.
- Эхний хамгаалалтын шугам физик болон биохимийн хоригууд (үүнд: арьс , салст бүрхэвч, хэвийн бичил биетнүүд, ходоодны хүчил)-с;
- Хоёрдахь хамгаалалтын шугам нь бие махбодын дотор буюу цусны судсанд агуулагдах дархлаа чадамжит мөхлөгтэй, мөхлөггүй эсүүд мөн тэдгээрээс ялгаран гардаг бичил биетнийг идэвхгүйжүүлэх, хорыг нь саармагжуулан устгах зорилготой өвөрмөц уургуудаас бүтдэг.
Эхний хоёр хамгаалалтын шугамыг нь хамтад нь төрөлхийн дархлаа тогтолцоо гэж нэрлэдэг.
Төрөлхийн дархлаа тогтолцоо маш хурдан ажилладаг. Эмгэгтөрүүлэгч бичил биетэн биед орж ирсэн цаг мөчөөс буюу халдвар авсан анхны мөчөөс эхлэн төрөлхийн дархлаа тогтолцоо тэдгээр эмгэгтөрүүлэгчдийн эсрэг тэмцэж эхэлдэг энэхүү хамгаалалтын тогтолцоо шимэгч, эгэл биетэн, мөөг, бактери, вирус зэргийн эсрэг үр дүнтэй тэмцэж чаддаг.
- Дотоод орчны тэнцвэрт байдлыг хадгалах:
- ДНХ-ийн нуклеотидын дараалал ямар буйгаас хамааран уургаас тогтох бодгаль бүрт уургийг бүтээгч амин хүчлийн дараалал өөр, өөр буюу дахин давтагдашгүй чанартай байдаг. Хүний дархлааны тогтолцоо энэхүү үл давтагдах чанарыг таньж чаддаг учраас өөрийн уургийн эсрэг үйлчлэхгүй байх харь уургийг таньж түүний эсрэг урвал явуулж өөрийн бие махбодиос зайлуулах, апоптоз-ын замаар үхэж буй эсийг бие махбодиос зайлуулах замаар удмын хувьд нөхцөлдсөн дотоод орчины антигений тэнцвэрт байдлыг хангах үүргээ гүйцэтгэдэг.
- Бие махбодын эсийн ба шингэний тогтвортой байдлыг хангах гэсэн үндсэн үүргүүдтэй.
Ангилал
- Дархлаа тогтолцоонд гүйцэтгэж буй үүргээр нь дархлааны эрхтэнүүдийг:
- төвийн
- ясны химт хэсэг
- сэрээ булчирхай
- төвийн
-
- захын эрхтэн
- Дэлүү
- Тунгалагийн зангилаа
- Эрхтэн тогтолцоонуудад байрлах тунгалагийн эдийн бөөгнөрлүүд гэж хуваадаг.
- захын эрхтэн
- Лейкоцит [цусны цагаан эсүүд]-г
- Гүйцэтгэх үүргээр нь:
- Залгиур эсүүд [нейтрофил, моноцит]
- Иммуноцит [лимфоцит]
- Үрэвслийг дэмжигч эсүүд [эозонофил, базофил] гэж хувааж үзэж болно.
- Бөөмийн бүтцээр нь:
- Полинуклеар [базофил, нейтрофил, эозинофил]
- Мононуклеар [моноцит|макрофаг, лимфоцит]
- Цитоплазмын бүтцээр нь:
- Гранулоцит [нейтрофил, эозинофил, базофил]
- Агранулоцит [моноцит, лимфоцит] гэж тус бүрт нь хувааж үздэг
- Гүйцэтгэх үүргээр нь:
- Дархлааны хариу урвалд оролцож буй эсүүдийг
-
- Дархлаа чадамжтай
- Т ба В лимфоцит,
- Эс хордуулагч лимфоцит,
- дархлаа чадамжтай эсийн урьдал эс
- Дархлаа чадамжтай
-
- Дархлааны туслах эсүүдэд
- антиген илчлэгч эсүүд:
- Мононуклеар залгиур эсийн тогтолцоо
- Макрофаг
- Моноцит
- Мононуклеар залгиур эсийн тогтолцоо
- Сэртэнт эс
- В лимфоцит
- антиген илчлэгч эсүүд:
- залгиур эсүүд:
- Нейтрофил
- Макрофаг
- Эдийн макрофаг ;
- үрэвслийн бусад эсүүд:
- Эозинофил
- Базофил
- Шигүү мөхлөгт эс болон бусад гэж хувааж үздэг.
- Дархлааны туслах эсүүдэд