Нэвтрэх
    • Өдөр
      Шөнө
    • Нэвтрэх

    • Гематологи ба цус бүлэгнэлт (Hematology & Haemostasis)

    Гематологи
    Анатоми гистологийн суурь ойлголтууд, Цус, дархлаа ба тунгалгийн тогтолцоо
    Сүүлийн шинэчлэл:
    Бүгдийг нээхБүгдийг хаах

    Гематологи нь цус болон түүнийг эмгэгийн тухай судладаг анагаахын шинжлэх ухааны салбар юм. Цус нь эс ба сийвэн гэсэн хоёр хэсгээс тогтдог.

    • Цус маш олон тооны үүрэгтэй, эдгээрт
      • хүчилтөрөгч болон шим тэжээлийн бодисыг эдүүдэд зөөвөрлөх,
      • бодисын солилцооны дүнд үүссэн хорт болон хэрэггүй нэгдлүүдийг тээвэрлэх ,
      • биеийн температурын зохицуулгад оролцох,
      • цус бүлэгнэлт болон дархлааны хариу урвалд оролцдог эсүүд цусны бүрэлдэхүүн хэсэгт ордог тул дээрх үйл ажиллагаанд мөн оролцдог.
    • Цусны бүх эс ясны чөмгөнд голчлон байрлах хематопоэтик буюу цусны үүдэл эсээс үүснэ.
    • Цусны эсүүдийг гурав хуваадаг,  
      • Цусны улаан эс (эритроцит, RBCs),
        • Эритроцит нь гемоглобин агуулж хүчилтөрөгчийг тээвэрлэнэ.
      • Цусны цагаан эс (WBCS, лейкоцитүүд) Хоёр төрлийн цусны цагаан эс байна: гранулоцит болон лимфоцит.
        • Гранулоцитүүд нь төрөлхийн дархлаа тогтолцооны бүрэлдэхүүн тул бактери, мөөг, паразитын эсрэг өрнөдөг дархлааны хариу урвалын гол түлхүүр нь болдог.
        • Лимфоцитүүдэд төрөлхийн болон өвөрмөц дархлааны эсүүд орно. Т болон В эсийн гол онцлог нь антиген илчлэгч эсүүдийн боловсруулан илчилж өгсөн антигений эсрэг дархлааны хариу урвалыг өрнүүлдэг.
      • Ялтас эс (тромбоцитүүд)
        • Ялтас эс миелопоэзийн урьдал эсээс үүсдэг мегакариоцит эсээс тасрах замаар үүсдэг гемостазийн үйл ажиллагааны орлуулах боломжгүй эс.

    Цусны үйл ажиллагаа

    • Тээвэрлэх:
      • Хүчилтөрөгч, хоол шим тэжээлийн зүйлс, болон гормонуудыг эдэд хүргэнэ 
      • Нүүрсхүчлийн давхар ислийг уушгиар дамжуулан гадагшлуулах
      • Бодисын солилцооны дүнд үүссэн хорт болон хэрэггүй нэгдлүүдийг элэг болон бөөрөөр дамжуулан гадагшлуулах
    • Эмгэг төрүүлэгчдээс хамгаалах
    • Гемостаз
    • Биеийн температурын зохицуулга, дохио дамжуулах, хүчил-шүлтийн тэнцвэрийг хадгалах

    Цусны эзлэхүүн

    • Дунджаар цус нь насанд хүрсэн хүний биеийн нийт жингийн ∼ 7%-г эзэлдэг .
    • Нийт цусны тодорхой хувь нь эргэлтэнд байх бөгөөд энэ нь тухайн хүний нас, биеийн жин, өндөр зэргээс хамаардаг. 
    • ≥ 35 кг жинтэй хүүхэд, өсвөр насныхан, насанд хүрэгчдэд цусны нийт хэмжээг Надлерийн тэгшитгэлээр тооцоолж болно.
      • Эрэгтэй: BV = (0.3669 × H3) + (0.03219 × W) + 0.6041
      • Эмэгтэй: BV = (0.3561 × H3) + (0.03308 × W) + 0.1833
        • BV: нэг литр дэх цусны эзэлхүүн
        • H: биеийн өндөр метрээр 
        • W: биеийн жин килограммаар
    • Дөнгөж төрсөн нярай, нялхас 14 хүртэлх насны хүүхдэд дараах лавламж утгыг ашиглана:
    Янз бүрийн насны нялхсын цусны эзэлхүүн
    Нас Цусны эзэлхүүн (мЛ/кг)
    0–30 өдөр 80–85
    1–12 сар 75–80
    13–24 сар 85
    2–3 нас 80
    4–6 нас 76–77
    7–14 нас 70–75

    Цусны бүрэлдэхүүн хэсэг 

    • Сийвэн: ∼ 55%
      • Цусны шингэн хэсэг
      • Ус, плазмын уургууд , электролитүүд, гормонууд болон бусад биоидэвхи бүхий нэгдлүүдээс тогтоно. 
    • Цусны эс: ∼ 45%
    Цусны эсийн төрлүүд

    Эс

    		  

    Шинж чанар

    Үйл ажиллагаа

    RBC

    (эритроцит)

    		  
    • Амьдралын хугацаа: 120 өдөр
    • Бөөм болон эсийн органел байхгүй
    • 2 талаасаа хотгор зээрэнцэг хэлбэртэй
    • Гликолиз болон гексоз монофосфатын шунтыг ашиглан энерги нийлэгжүүлдэг
    • Гемоглобин агуулна
    • O2 -г тээвэрлэн эдэд хүргэх  
    • CO2 -г тээвэрлэн уушгинд хүргэх  
    • Хүчил-суурийн тэнцвэрт буфферийн үүрэг гүйцэтгэнэ.

    WBC

    (лейкоцит)

    Нейтрофиль
    • Нийт цагаан эсийн 60%-г эзэлнэ 
    • Олон тооны бөөмтэй
    • LAP болон коллагеназа, лактоферин, лизоцим агуулсан өвөрмөц мөхлөгтэй
    • Азурофиль мөхлөг , миелопероксидаза, протейназа, хүчиллэг фосфатаза, β-глукуронидазе агуулна
    • Хурц үрэвслийн хариу урвалыг хариуцна 
    • Фагоцитоз хийнэ  
    Эозинофиль
    • Нийт цагаан эсийн 1–3% эзэлнэ
    • Тасархай бөөмтэй
    • Том хэмжээний мөхлөг агуулна
    • Шимэгчийн  эсрэг дархлааны хариу урвалыг нөхцөлдүүлнэ.  MBP ялгаруулдаг. 
    • Гистаминаза, эозинофилийн катионы уургууд, эозинофилийн пероксидаза болон эозинофилийн гаралтай нейротоксин зэрэг бусад фермент болон уургийг нийлэгжүүлнэ.
    • Антиген-эсрэг биеийн бүрдлийг фагоцитоз хийнэ

    Базофиль
    • Нийт цагаан эсийн 0–0.75% эзэлнэ
    • Базофилийн мөхлөгт: гепарин, гистамин
    • Харшлын урвалыг зуучлана 
    • Лейкотриенүүд нийлэгжүүлж ялгаруулна

    Моноцит
    • Нийт цагаан эсийн 3– 7% эзэлнэ
    • Нэг бөөмтэй эс
    • Лейкоцитийн хамгийн том хэлбэр
    • Бөөр хэлбэрийн бөөмтэй
    • Том мөхлөггүй нунтагласан шил шиг харагддаг цитоплазмтай
    • Макрофаг болон ялгаран хөгжинө 
    • Фагоцитоз хийнэ

    Лимфоцит
    • Нийт цагаан эсийн 25–33% эзэлнэ
    • Нэг бөөмтэй эс
    • Бөөрөнхий, нягт тод будагддаг бөөм
    • Бага хэмжээтэй, цайвар өнгөтэй цитоплазм
    • Үүний ∼ 80% Т эс, ∼15% В эсүүд, үлдсэн хувь нь байгалийн хөнөөгч (NK) эс
    • Т эсүүд: өвөрмөц (эсийн) дархлааны хариу урвал
      • Цааш ялгаран хөгжинө
        • Эс хордуулагч Т эсүүд 
        • Helper T эсүүд 
        • Зохицуулагч Т эсүүд
    • В эсүүд: өвөрмөц (шингэний) дархлааны урвал
      • Плазмын эсүүд болон ялгаран хөгжинө→ эсрэг бие нийлэгжүүлнэ
      • Антиген илчлэгч эсийн үүрэг гүйцэтгэнэ
    • NK эсүүд: төрөлхийн дархлааны хариу урвалд оролцоно 

    Тромбоцит

    		  
    • Амьдралын хугацаа: 8–10 өдөр
    • Мегакариоцитуудаас үүсдэг бөөмгүй цитоплазмын диск
    • Агуулна
      • Өтгөн мөхлөгтэй: ADP, Ca2+
      • Мөхлөгт нь: vWF, фибриноген, фибронектин
    • Ойролцоогоор. ⅓ дэлүүнд хадгалагдана. 
    • Анхдагч гемостаз 

    Эдэд байрлах цусны эсүүд 

    Макрофаг

    		  
    • Янз бүрийн эдэд байрлана 
    • γ-интерфероныг идэвхжүүлнэ
    • Бактери, хөгширсөн эритроцит, эсийн үлдэгдлийг фагоцитоз хийнэ.  
    • Антиген илчилнэ (MHC II)

    Шигүү мөхлөгт эс 

    		  
    • Базофил эсийн гаралтай
    • Базофилийн мөхлөг: гепарин, гистамин
    • Харшлын урвалыг зуучилна 
    • IgE-ийн Fc хэсгийг мембрантай холбоно  → шигүү мөхлөгт эсийн мөхлөг задарна → гистамин, гепарин, триптаза болон эозинофилийн хемотактикийн фактор ялгарна

    Сэртэнт эс

    		  
    • Миелоид эсвэл лимфоид эгнээний үүдэл эсээс үүсдэг [6]
    • MHC II ангийн молекул болон Fc рецепторыг экспресс хийнэ
    • Арьсанд байрласан сэртэнт эсийг Лангергансын эс гэж нэрлэдэг.
    • Фагоцитоз 
    • Антиген илчлэгч эс (APC)
    • Төрөлхийн болон өвөрмөц дархлааны хариу урвалыг холбоно

    Плазмын эс

    		  
    • В лимфоцит эсийн гаралтай 
    • Ер бусын бөөмтэй
    • Цаг шиг харагддаг хроматинтэй
    • Их хэмжээний барзгар эндоплазмын тортой
    • Гольджийн аппарат маш сайн хөгжсөн
    • Захын цусны урсгалд байдаггүй
    • Тодорхой нэг антигений эсрэг өвөрмөц эсрэг бие үүсгэнэ.

     

    Гол агуулгыг цааш уншихад гишүүнчлэлийн эрх авах шаардлагатай. Хэрэв та гишүүнчлэлийн эрхтэй бол нэвтэрч үзнэ үү !

    Ясны чөмөг
    Улаан эсийн шугам: эритроцит
    Цагаан эсийн шугам: лейкоцитүүд
    Лимфоид эсийн шугам
    Ялтас эс
    Гемостаз
    Анхдагч гемостаз
    Хоёрдогч гемостаз
    Гемостазыг дарангуйлах & Фибринолиз
    Мэдээллийн эх сурвалж

    FAQ - Тогтмол асуугддаг асуултууд

    Анагаах ухааны нотолгоо баримтад суурилан батлагдсан болон шинэ, судлагдаж буй мэдлэг, мэдээллийг цахимаар хүргэдэг Анагаах ухааны мэдлэгийн лавлах платформ юм.

    Хэдийд ч, хаанаас ч өөрийн гар утас, таблет, компьютерыг ашиглан анагаахын мэдлэгийг хурдан хугацаанд лавлан харах боломжтой. Эрдэмед анагаах ухааны мэдлэгийн платформд хамгийн сүүлийн үеийн эмчилгээ, оношилгооны удирдамж зөвлөмжүүдээс гадна анатоми, физиологи зэрэг суурь мэдлэгийн контентуудыг унших боломжтой. 

    • Мэргэжлийн ном худалдан авах гэж шуудан хүлээх эсвэл дэлгүүр явах шаардлагагүй
    • Орчин үеийн E-Learning платформ нь байгальд ээлтэй суралцах аргуудын нэг
    • Олон мэргэжлийн ном худалдан авахаас зайлсхийж таны мөнгө, санхүүг хэмнэнэ

    Тийм, таны зөв. Анагаах ухаан өөрөө маш өргөн хүрээг хамарсан асар их мэдээллийн урсгал байдаг. Одоогоор та 150 гаруй контент, 600 гаруй эмийн мэдээлэл, ICD-10 өвчний олон улсын ангиллын цахим лавлах үзэх боломжтой байгаа ба сэдвийн тоо, цар хүрээ цаашид тогтмол нэмэгдэх юм. Ингэхдээ бид хамгийн түрүүнд зонхилон тохиолдох суурь мэдлэгийн сэдэв, өвчин, эмгэгийг сонгон оруулж байна. Шинээр нэмэгдсэн сэдвийн мэдээллийг бид бүхэн танд тогтмол илгээж байх болно.

    Дэлгэцийн баруун доор байрлах чатаар, info@erdemed.com цахим хаягаар болон сошиал сувгуудаар холбогдож хэрэгцээт мэдээллээ авах боломжтой.

    Манай платформ нь төлбөртэй үндсэн багцын үйлчилгээ болон үнэгүй үзэж болох контентүүдийг санал болгодог. Мөн та мэдээ уншихад ямар ч төлбөр төлөхгүй.

    Тийм. Одоогоор зөвхөн интернеттэй орчинд ашиглах боломжтой байгаа ба удахгүй Апп ашиглалтад орох үед offline горим буюу интернетгүй орчин ашиглах боломж бүрдэх юм.

    Бидэнтэй хамтран ажиллахад бидний үүд хаалга ямагт нээлттэй ба info@erdemed.com хаяг болон Fb-чат уруу холбоо барина уу !

    Бүх Web-browser дээр ашиглах боломжтой ба бид Google Chrome-г санал болгодог. Таны утас Android 5.0 болон iOS 10.01 хувилбараас дээш үйлдлийн системтэй бол ашиглаж болно.

    Хэрэглэгчийн мэдээлэл