Наком бэлдмэлийг хэрэглэх үед хамгийн их илрэх гаж нөлөө нь төв мэдрэлийн системд нөлөөлөх дофамины эмзүйн үйлдэлтэй холбоотой. Бэлдмэлийн тунг бууруулахад гаж нөлөө багасч болно. Хамгийн түгээмлээр дискинези, ялангуяа цовхрого төст шинж тэмдэг, булчингийн хяналтгүй агшилт болон бусад зорилгогүй хөдөлгөөн, түүнчлэн дотор муухайрах зэрэг гаж нөлөөнүүд илэрнэ. Бэлдмэлийн тунг багасгах шаардлагатай эрт илрэх эхний шинж тэмдгүүд нь булчингийн агшилт болон блефароспазм юм.
- Бэлдмэлийг хэрэглэсэнтэй холбоотойгоор үүсч болох гаж нөлөөнүүдийг доорхи байдлаар харуулсан. Дэд бүлэг бүрт гаж нөлөөнүүдийг хүнд хэлбэрээс хөнгөн хэлбэрт буурах байдлаар жагсаасан. Гаж нөлөө үүсэх давтамжаас хамааруулан дараах бүлгүүдэд хуваасан:
- элбэг (≥ 1/10)
- байнга ( ≥ 1/100 - < 1/10)
- цөөн ( ≥ 1/1000 - < 1/100)
- ховор ( ≥ 1/10 000 – < 1/1000)
- маш ховор (< 1/10 000)
- тодорхойгүй давтамжтай (мэдээллийг үнэлэх боломжгүй).
- Хоргүй, хортой болон онош тодорхой бус хорт үүсгэвэр (үүнд, уйланхай ба ургацаг)
- Тодорхойгүй давтамжтай: арьсны нөсөөний хорт хавдар («Хориглох заалт» хэсгээс харна уу).
- Цус болон тунгалгийн тогтолцооны талаас өөрчлөлт
- Ховор: агранулоцитоз, цагаан эсийн тоо цөөрөх, цус задралын ба цус задралын бус цус багадалт, ялтаст эсийн тоо цөөрөх.
- Дархлаа тогтолцооны талаас өөрчлөлт
- Ховор: судас мэдрэлийн хаван.
- Хоол болон бодисын солилцооны талаас өөрчлөлт
- Байнга: хоолоны дуршил буурах
- Тодорхойгүй давтамжтай: биеийн жин нэмэгдэх ба буурах, хавагнах.
- Сэтгэцийн өөрчлөлт
- Байнга: нойрны эмгэг, хий юм харах сонсох, амиа хорлох хандлагатай эсвэл хандлагагүйгээр илрэх сэтгэл гутрал, ухаан балартах.
- Цөөн: сэтгэл санаа давчдах.
- Ховор: үечлэн илрэх психоз, үүнд дэмийрэл болон дэмийрэл төст хэт үнэлсэн бодол санаа, бэлгийн дур хүсэл ихсэх.
- Дур хүслийн хяналт алдагдах зан үйлийн өөрчлөлт: леводопа (үүнд Наком) агуулах дофамины агонистууд эсвэл бусад дофаминыг дэмжих бэлдмэл хэрэглэж байгаа өвчтөнд мөрийтэй тоглоомд донтох, бэлгийн үйл ажиллагааны идэвхи ихсэх, бэлгийн дур хүсэл ихсэх, өөрийгөө захирах чадваргүйгээр худалдан авалт хийх болон мөнгө үрэх донтолт болон албадан идэх (хоолыг хяналтгүйгээр хэтрүүлэн хэрэглэх) зэрэг дур хүслийн хяналт алдагдах зан үйлийн өөрчлөлтүүд үүсч болно («Онцгой анхааруулга ба болгоомжлол» хэсгийг харна уу). Эдгээр гаж нөлөөнүүд нь бэлдмэлийн тунг багасгах буюу хэрэглэхийг зогсооход үндсэндээ эргэж хэвийн болно.
- Тодорхойгүй давтамжтай: түгшүүрт байдал, баримжаа алдалт, догшрол хөөрөл, нойргүйтэх, шүдээ хавирах, дофамин хяналтгүй хэрэглэх хам шинж (ДХХ)*.
* ДХХ нь карбидопыг болон леводопыг (Наком) агуулах эмийн бэлдмэлийг хэрэглэж байгаа зарим өвчтөнд үүсч байгаа эмийн хамаарал бөгөөд хөдлөгөөний талаас гарах шинж тэмдгүүдийг хянахад шаардагдах тунг хэтрүүлсэн хэрэглэх хүсэл байнга төрөх байдлаар илэрнэ.
- Мэдрэлийн тогтолцооны талаас өөрчлөлт
- Элбэг: дискинези, зорилгогүй огцом хөдөлгөөн, дистони.
- Байнга: хөдөлгөөн хэсэг хугацаанд үечлэн удаашрах («эмийн нөлөөгөөр хэвийн байдал орж эргээд хөдөлгөөнгүй байдал огцом шилжих үзэгдэл»), толгой эргэх/тэнцвэрийн эрхтэний гаралтай толгой эргэх, өнгөц мэдрэхүй алдагдах, нойрмоглох, өдрийн цагт хэт их унтаарах ба гэнэт унтах.
- Цөөн: түр зуур ухаан балартах.
- Ховор: тэнэгрэл, таталт.
- Тодорхойгүй давтамжтай: атакси, гар хүчтэй салганах, экстрапирамид гаралтай өөрчлөлтүүд болон хөдөлгөөний өөрчлөлт, толгой өвдөх, сэтгэн бодох чадвар буурах, Горнерын далд хам шинж идэвхжих, мэдээ алдах, ухаан алдах, ойчих боон алхаа өөрчлөгдөх, нүд хөдөлгөх булчин татах (хүндний алимны гадна булчин татах), цочромтгой байдал, зажлуурын булчин чангарах.
- Харааны эрхтэний талаас өөрчлөлт
- Тодорхойгүй давтамжтай: блефароспазм, бүдэг харагдах, хүүхэн хараа өргөсөх, юм хоёр харагдах.
- Зүрхний талаас өөрчлөлт
- Байнга: зүрх дэлсэх.
- Ховор: зүрхний үйл ажиллагааны алдагдал.
- Судасны талаас өөрчлөлт
- Байнга: даралт огцом их хэмжээгээр буурах, даралт үечлэн багасах.
- Ховор: артерийн даралт ихсэх, хураагуур судасны үрэвсэл.
- Тодорхойгүй давтамжтай: халуу дүүгэх, гипереми.
- Цээжний хөндий болон голтын эрхтэн, амьсгалын эрхтэн тогтолцооны талаас өөрчлөлт
- Байнга: амьсгаадах, дуу хоолой сөөнгөтөх, амьсгалын эмгэг хэлбэрүүд.
- Хоол боловсруулах эрхтэн тогтолцооны талаас
- Байнга: суулгах, бөөлжих.
- Ховор: ходоод гэдэсний замаас цус алдах, 12 нугалаа гэдэсний шархлаа, шүлс харлах.
- Тодорхойгүй давтамжтай: ам хуурайших, шүлс гоожих, горойх, хэвлийгээр өвдөх, өтгөн хатах, гэдэс дүүрэх, диспепси, хэл хорсох, аманд гашуун оргих, зогисох, дотор муухайрах.
- Арьс болон арьсан доорх эдийн өөрчлөлт
- Цөөн: чонон хөрвөс.
- Ховор: загатнаа, Шенлейн–Генохын тууралт, үс халцрах, тууралт гарах, хөлс харлах.
- Тодорхойгүй давтамжтай: хөлрөх.
- Яс, булчин ба холбогч эдийн өөрчлөлт
- Цөөн: булчингийн таталт.
- Тодорхойгүй давтамжтай: булчин чичирхийлэх.
- Бөөр болон шээс дамжуулах замын өөрчлөлт
- Ховор: шээс харлах.
- Тодорхойгүй давтамжтай: шээс задгайрах, шээс хаагдах.
- Бэлэг эрхтэн болон хөхний булчирхайн талаас өөрчлөлт
- Тодорхойгүй давтамжтай: бэлэг эрхтэн удаан өвдөлттэй хөвчрөх .
- Ерөнхий өөрчлөлтүүд болон тарилга хийсэн хэсэг газрын өөрчлөлт
- Байнга: цээж орчмоор өвдөх.
- Тодорхойгүй давтамжтай: астени, хавагнах, хэт ядрах, даамжрах явцтай бие нейролептик хам шинж, сульдах.
- Лабораторийн ба багажийн шинжилгээний үзүүлэлтүүд
- Тодорхойгүй давтамжтай: элэгний үйл ажиллагааны сорилын үзүүлэлтүүд ихсэх (шүлтлэг фосфатаза, АЛТ, АСТ, лактатдегидрогеназа ба билирубин), цусны сийвэн дэх мочевин, креатинин, шээсний хүчлийн давсны түвшрүүлэг ихсэх, цусанд мочевины азотын хэмжээ ихсэх, Кумбсын урвал эерэг гарах.
- Гемоглобины болон гематокритын үзүүлэлт буурах, цусан дах глюкозын хэмжээ ихсэх, цагаан эмийн тоо олшрох, гематури, шээсэнд бактер илэрсэн талаар мэдээлэгдсэн.
- Хэрэв кетонурийг тодорхойлоход туузан сорил ашигласан бол леводопыг болон карбидопыг агуулах бэлдмэл нь шээсэн дэх кетоны биед үзүүлэх урвалын хариу хуурамч эерэг гарахыг нөхцөлдүүлж болно. Шээсний дээжийг буцалгахад энэ урвал өөрчлөгдөхгүй. Шээсэнд глюкоз тодорхойлох глюкозооксидазын аргыг ашиглахад хуурамч сөрөг хариу гарч болно.